Θάνατος
Ο Σοπέν, με επιβαρυμένη υγεία και έχοντας παραμελήσει το συνθετικό έργο του, αποφάσισε να επιστρέψει στο Παρίσι, έπειτα από μία σύντομη παραμονή στο Λονδίνο, όπου έπαιξε σ' ένα φιλανθρωπικό κοντσέρτο για τους Πολωνούς πρόσφυγες στις 16 Νοεμβρίου 1848. Έφτασε στο Παρίσι στις 24 Νοεμβρίου 1848 και ως την επομένη άνοιξη η κατάσταση της υγείας του διαρκώς χειροτέρευε. Τους τελευταίους μήνες της ζωής του με την προτροπή των γιατρών του εγκαταστάθηκε σ' ένα ευρύχωρο διαμέρισμα στο κέντρο του Παρισιού, περιστοιχιζόμενος από πιστούς φίλους του και την αδελφή του Λουντβίκα, που είχε έρθει από την Πολωνία για να του συμπαρασταθεί.
Αντιλαμβανόμενος το τέλος, ο Σοπέν ζήτησε να καταστραφούν τα χειρόγραφα των ανολοκλήρωτων έργων του και να ακουστεί το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ στην κηδεία του, ενώ απαίτησε από την αδελφή του να μεταφερθεί η καρδιά του στη Βαρσοβία. Στις 12 Οκτωβρίου 1849 εξομολογήθηκε και μετάλαβε των Αχράντων Μυστηρίων από τον φίλο του ιερέα Αλεξάντερ Γιελοβίτσκι και του πρόσφερε ένα μεγάλο ποσό, λέγοντάς του ότι χωρίς την παρουσία του «θα πέθαινε σαν γουρούνι». Στο σαλόνι του σπιτιού του συνωστίζονταν πρίγκιπες, κόμισες, μαρκησίες και απλοί πολίτες, που προσεύχονταν για τη σωτηρία του, όπως αναφέρουν οι βιογράφοι του. Η Σολάνζ ήλθε να σταθεί δίπλα στον αληθινό φίλο της στις τελευταίες στιγμές του, αλλά όχι και η μητέρα της Γεωργία Σάνδη. Στις 15 Δεκεμβρίου έφθασε και η Δελφίνη Ποτότσκα, από την οποία ο Σοπέν ζήτησε να του τραγουδήσει. Στις 2 το πρωί της 17ης Οκτωβρίου 1849 άφησε την τελευταία του πνοή στην αγκαλιά της Σολάνζ και πέρασε στην αιωνιότητα, σε ηλικία 39 ετών.
Η είδηση του θανάτου του διαδόθηκε την ίδια μέρα σε όλο το Παρίσι, σκορπίζοντας ρίγη συγκίνησης στο φιλόμουσο κοινό της γαλλικής πρωτεύουσας και βαθιά θλίψη στους φίλους του. Ο χαμός του μεγάλου Πολωνού πατριώτη συγκλόνισε τους συμπατριώτες του, που είχαν ξεσηκωθεί για την ανεξαρτησία τους, αφού έχαναν ένα τίμιο, ειλικρινή και ακούραστο μαχητή των πολωνικών δικαίων. Ο παρισινός τύπος έκανε εκτενείς αναφορές στη ζωή και το έργο του Σοπέν και οι διάφοροι αρθρογράφοι υπογράμμιζαν τη συμβολή του στη μουσική και στη δημιουργία της νέας σχολής πιάνου.
Η κηδεία του έγινε στις 30 Οκτωβρίου στο ναό της Μαρίας της Μαγδαληνής των Παρισίων, παρουσία 3.000 ανθρώπων, με χτυπητή την απουσία της Γεωργίας Σάνδη. Στην κηδεία του ακούστηκε το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ, σύμφωνα με τη θέλησή του, και τα δικά του «Πρελούδια αρ. 4 και 6». Η ταφή του έγινε στο ονομαστό κοιμητήριο της γαλλικής πρωτεύουσας Περ Λασέζ, όπου πάνω από τον τάφο του ακούστηκε το «Επικήδειο Εμβατήριο από τη Σονάτα αρ. 2». Ένα χρόνο αργότερα έγιναν τα αποκαλυπτήρια ενός μνημείου με τη μορφή μιας μούσας που θρηνεί κρατώντας μια σπασμένη λύρα, ενώ πολωνικό χώμα σκορπίστηκε πάνω στον τάφο του. Ήταν δημιουργία του Ογκίστ Κλεσινζέ, συζύγου της Σολάνζ. Η καρδιά του, σύμφωνα με την επιθυμία του, μεταφέρθηκε στη Βαρσοβία, όπου φυλάσσεται στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.
Οι Πολωνοί τίμησαν και τιμούν πολλαπλώς τον μεγάλο συμπατριώτη τους. Το όνομά του φέρουν: Το διεθνές αεροδρόμιο της Βαρσοβίας, ο κορυφαίος διαγωνισμός πιάνου που διεξάγεται κάθε πέντε χρόνια στη Βαρσοβία από το 1927 και η Μουσική Ακαδημία της Βαρσοβίας, το μεγαλύτερο ωδείο της Πολωνίας. «Σοπέν» ονομάζεται ο αστεροειδής 3784. Η πολωνική κυβέρνηση διέθεσε γύρω στα 25.000.000 ευρώ για την ανέγερση του Μουσείου Σοπέν στη Βαρσοβία, τα εγκαίνια του οποίου έγιναν την 1η Μαρτίου 2010. Το 2008 ξεσηκώθηκε θόρυβος αν ο Σοπέν πέθανε από φυματίωση ή κυστική ίνωση, μια κληρονομική ασθένεια, που δεν είχε ανιχνευθεί την εποχή του Σοπέν. Η Πολωνική Κυβέρνηση αρνήθηκε να δώσει τη συγκατάθεσή της για να υποβληθεί η καρδιά του Σοπέν σε τεστ DNA.
|