[Cj]

Οι Κασσάνδρες μπορούν να αλλάξουν πλευρό: ο νέος δίσκος του Μιχάλη Χατζηγιάννη είναι έτοιμος και όλα δείχνουν ότι δεν θα ανακόψει καθόλου τη σταθερά ανοδική πορεία του από την επιτυχία στη μεγαλύτερη επιτυχία. Από το πρώτο άκουσμα είναι σαφές ότι θα βρεθεί σύντομα στις πρώτες θέσεις του πίνακα που φιλοξενείται στις τελευταίες σελίδες του «7».


Διαψεύδοντας όσους με επιμονή προέβλεπαν ότι θα εκταμίευε την μέχρι τώρα επιτυχία του με έναν «λαϊκό» («λαϊκο-πόπ» ή «μοντέρνο λαϊκό», που θα έλεγαν και τα βραβεία Αρίων) δίσκο, ο Μ. Χατζηγιάννης απαντά με μια δουλειά σαφέστατα ποπ, πιο ηλεκτρική από τις προηγούμενες, με αγριεμένες κιθάρες και ήχο που επιβεβαιώνει απόλυτα την εικόνα του ως «Ρουβά του σκεπτόμενου ακροατή». Ο ίδιος γελάει μ' αυτούς τους χαρακτηρισμούς, και στην κουβέντα αποδεικνύει την αρχική εντύπωση του ανθρώπου -ορχήστρα, που στα 25 του πατά γερά στα πόδια του, είναι απολύτως σίγουρος για τον εαυτό του και τη δουλειά του και δεν χαρίζεται πια εύκολα σε κανέναν. «Δεν έχω καμία ανασφάλεια με τη δουλειά μου», τονίζει χαρακτηριστικά. «Δουλεύω μεθοδικά. Αν ξεκινήσω τώρα, ξέρω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα σε έξι μήνες. Υπάρχει μια εντελώς προσωπική στρατηγική που με βάση αυτή δουλεύω».

Αυτή ακριβώς είναι η εικόνα που επικρατεί για τον Μ. Χατζηγιάννη, ενός μικρού mastermind της μουσικής βιομηχανίας, που κινείται με σαφώς προδιαγεγραμμένη στρατηγική, επιδιώκοντας τον απόλυτο έλεγχο του τελικού προϊόντος -γι' αυτό και κρατά για τον εαυτό του το ρόλο του ερμηνευτή, του συνθέτη και του παραγωγού: «Αυτό δεν είναι απαραίτητα ταλέντο», αντιτείνει. «Είναι διάθεση. Το κάνω επειδή είμαι δημιουργός. Κατ' αρχήν έχω μια αγάπη για το στούντιο, έχω τρέλα, θέλω να είμαι συνέχεια εκεί, μου αρέσει να ακούω τραγούδια, να φτιάχνω τραγούδια, να ακούω ξένα cd, να κοπιάρω ήχους... Πιστεύω ότι ο κόσμος πιστεύει στην καλαισθησία και στο γούστο μου και ευελπιστώ πως ό,τι αρέσει σε μένα αρέσει και στον ακροατή».

Και όχι μόνο σε ένα είδος ακροατή, όπως αποδεικνύεται. Ο Μ. Χατζηγιάννης είναι μια ιδιόμορφη περίπτωση που κατάφερε να ισορροπήσει ανάμεσα στο έντεχνο και την ποπ (ειδικά με την πιο αισθαντική «Παράξενη Γιορτή»), για να καταφέρει να κερδίσει την κοινή αποδοχή διαφορετικών ακροατηρίων και να ενσαρκώσει την έννοια του crossover για την ελληνική μουσική βιομηχανία. Στην «Ακατάλληλη σκηνή», το αίσθημα επιστρέφει: το ομώνυμο τραγούδι είναι ένα γνήσιο εφηβικό ποπ τραγούδι με ψήγματα hip hop, το «Κανείς» είναι μια ενήλικη οργισμένη ερωτική μπαλάντα, ενώ το μελαγχολικό «Σε ποιον να πω», θα μπορούσε να διεκδικήσει θέση στο ρεπερτόριο του Αντώνη Ρέμου, αν όχι του Γιάννη Πάριου. «Τα ίδια τραγούδια λέμε όλοι, με διαφορετικό τρόπο» εξηγεί ο τραγουδιστής. «Τα τραγούδια είναι όλα ίδια, τη διαφορά την κάνει κάθε φορά ο τραγουδιστής που το κάνει δικό του, και το κατατάσσει στη δική του μουσική ιδεολογία». Ποια είναι λοιπόν η δική του μουσική ιδεολογία; «Εγώ είμαι ένας καλλιτέχνης που παίζει σε όλα τα επίπεδα», παραδέχεται. «Οχι εκ του ασφαλούς, για να μη χάσω την εμπορικότητα, δεν θέλω να πάρω λίγο απ' όλα για να είμαι πάντα μέσα. Είμαι λαίμαργος σ' αυτό που κάνω, θέλω να είμαι για όλους. Δεν επιζητώ την επιβράβευση από όλους, αλλά μ' αρέσει να απευθύνομαι σε όλους».

Σε όλους; Οχι. Υπάρχει ένα μικρό χωριό ανυπότακτων οπαδών του εντέχνου, που απέρριψαν τον Μιχάλη, ειδικά μετά το «Κρυφό Φιλί», όταν το έντεχνο στοιχείο στη μουσική του υποχώρησε εμφανώς υπέρ του ποπ ήχου. Γι' αυτήν την πλευρά του τραγουδιού, ο Χατζηγιάννης είναι ένα σπαταλημένο ταλέντο, ένας παραδόπιστος καλλιτέχνης που σπαταλά το ταλέντο του σε ένα είδος που δεν έχει ουσία. «Δεν ήμουν ποτέ προστατευόμενος κανενός» διαμαρτύρεται, εμφανώς ενοχλημένος. «Στην Ελλάδα ή θα είσαι με τους μεν ή με τους δε. Δεν κομματικοποιούμαι στη μουσική, δεν ανήκω σε κανένα λόμπι, σε κανένα κύκλωμα, δεν προστατεύομαι από κανέναν και νιώθω τόσο ωραία και ελεύθερα που δεν με ενδιαφέρει τίποτα. Οι του εμπορικού ρεπερτορίου είναι πιο αφελείς, αλλά καλόπιστοι. Οι του εντέχνου είναι πιο κλειστοί. Το έντεχνο, όπως το μάθαμε την περασμένη δεκαετία, δεν υπάρχει. Η αντιπροσωπεία έκλεισε. Αυτό το εσωστρεφές τραγούδι, το απλό, το απέριττο, μια κιθαρούλα, ένα λαούτο, ένα βιολί να τσιμπάει πού και πού, με δυσνόητο στίχο που δεν καταλαβαίνεις αν είσαι κάτω από δεκαοκτώ δεν με καλύπτει αισθητικά. Ηταν ουσιαστικά εγκλωβισμός και η εποχή το κατάργησε από μόνη της». Φωτεινή εξαίρεση σ' αυτήν την γλαφυρή περιγραφή θεωρεί τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, που «έχει μια φρεσκάδα ως άνθρωπος. Δεν είναι τυχαίο ότι τον ακούνε πάρα πολλοί. Ο Αλκίνοος είναι απολύτως mainstream».

«Δεν είμαι δημιούργημα κανενός»

Η σύγκριση έχει ενδιαφέρον: αν μη τι άλλο, γιατί ο Μ. Χατζηγιάννης μοιάζει να είναι απόλυτα συμφιλιωμένος με όλο το παιχνίδι της ποπ αισθητικής, που επιμένει ιδιαίτερα στο θέμα της εικόνας. Ακόμα και στις φωτογραφίσεις και τα video-clip του, φαίνεται να παίζει διάφορους ρόλους, πότε ενός unisex Μικρού Πρίγκιπα, πότε να προτείνει τη νεανική του αρρενωπότητα και να μεταμορφώνεται σε φαντασίωση για τα κοριτσάκια. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε, αλλά δεν θέλουμε να εξοργίσουμε περισσότερο τον καλλιτέχνη: «Οσοι με κατηγορούν γι' αυτό το λόγο, είναι κομπλεξικοί και οι κομπλεξικοί άνθρωποι φαντασιώνονται, το μυαλό τους είναι γεμάτο μύθους και τέρατα. Δεν υπάρχει κανένα παιχνίδι, δεν υπάρχει καμία στρατηγική, δεν υπάρχει τιμ που να δουλεύει για μένα. Κανένας. Δεν είμαι δημιούργημα κανενός στιλίστα και κανενός μακιγιέρ. Ντύνομαι μόνος μου, φτιάχνω τα μαλλιά μου μόνος μου, κάποια στιγμή θα δοκιμάσω να κουρεύομαι και μόνος μου», γελάει, πριν συμπληρώσει ότι τίποτα από αυτά δεν έχει νόημα. «Η εικόνα δεν παίζει κανέναν ρόλο. Εγώ πιστεύω ότι κατ' αρχήν κάνω καλή μουσική. Ποτέ στη ζωή μου δεν έκανα κάτι άλλο εκτός από μουσική. Επαιζα κιθάρα, πιάνο, τραγουδούσα, μεγάλωσα μέσα στη μουσική. Η ζωή μου έγινε όμορφη μέσα από τα τραγούδια που άκουγα. Οταν άρχισα να ακούω μουσική, την Αλεξίου ή τον Νταλάρα, δεν έβλεπα εικόνα, άκουγα μόνο μουσική. Η εικόνα είναι μια επιπλέον ανάγκη που δημιουργείται λόγω εποχής και λόγω τηλεόρασης. Πήγαμε στην εικόνα γιατί χάσαμε την ουσία. Δεν υπάρχουν ερμηνευτές, δεν υπάρχουν συνθέτες και όλοι ασχολούνται με την εικόνα. Πού είναι ο Χατζιδάκις, πού είναι ο επόμενος Ξαρχάκος, ο Σπανός, ο Χατζηνάσιος;»

«Θα καταψηφίσω το σχέδιο Ανάν»

Ποιος ξέρει, μπορεί και να βρίσκονται κάπου στο σύμπαν της ποπ, τώρα που έχει και στην Ελλάδα αποβάλλει το στίγμα της ευτελούς, χαζοχαρούμενης μουσικής. «Θεωρώ ότι έχω παίξει κι εγώ κάποιον ρόλο σ' αυτό», προλαβαίνει τη σκέψη. «Οταν έκανα την "Παράξενη γιορτή" ήμουν 20 ετών, ήμουν πολύ μικρός, μόλις είχα απολυθεί από το στρατό». Ακόμα και τώρα, που είναι εμφανώς πιο ώριμος, που δεν διστάζει να εκδηλώσει ακόμη και την οργή του και να τα βάλει με όσους τον αμφισβητούν, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης διατηρεί την εφηβικότητά του, οπότε είναι δύσκολο να τον φανταστεί κανείς να υπηρετεί 26 μήνες στην Κύπρο. Και πολύ περισσότερο να επισκέπτεται τα κατεχόμενα: «Πήγα δύο φορές», θυμάται και το βλέμμα του σκοτεινιάζει. «Εγώ είμαι πρόσφυγας, οι γονείς μου έφυγαν με την εισβολή, έχασαν τα πάντα, πήγα με τη μητέρα μου στο σπίτι τους τώρα. Ηταν πολύ όμορφο αίσθημα, αλλά φεύγεις από μια ευρωπαϊκή πόλη και πηγαίνεις 30 χρόνια πίσω. Είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, περνάς μια γραμμή και είναι άλλο πράγμα, ο αέρας, τα κτίρια, οι δρόμοι, τα δέντρα, οι άνθρωποι...»

Για μια στιγμή η φωνή του χάνει την καθαρότητά της, χαμηλώνει και βραχνιάζει. Ναι, το τελευταίο πράγμα που περιμέναμε από ένα ποπ είδωλο είναι να έχει άποψη για το σχέδιο Ανάν: «Νομίζω ότι δεν είναι αυτή η λύση το καλύτερο για την Κύπρο. Ολος ο κόσμος το λέει, και νομίζω ότι αυτό θα βγει και στο δημοψήφισμα. Κι εγώ θα το καταψηφίσω. Η γνώμη μου είναι να αφήσουμε να προχωρήσει το πράγμα μέσα στο πλαίσιο της Ε.Ε. κι αν κάποια στιγμή προκύψει λύση, θα είναι σίγουρα καλύτερη απ' αυτήν».

Η στιγμή είναι κατάλληλη για ενδοσκόπηση και μια συνολική αποτίμηση της μέχρι τώρα πορείας του. «Είμαι πολύ ευχαριστημένος με το πώς έχουν έρθει τα πράγματα, αλλά στενοχωριέμαι που δεν κατάφερα να σπουδάσω μουσική», παραδέχεται. «Πριν κάνω το "Αγγιγμα" κέρδισα έναν διαγωνισμό κλασικής μουσικής στην Κύπρο και άφησα μια υποτροφία στην Αμερική, για να έρθω εδώ. Η φιλοδοξία μου είναι να το κάνω κάποια στιγμή, να σπουδάσω μουσική». Τι θα του προσφέρει, ύστερα από τέτοια επιτυχία; «Η επιτυχία δεν είναι σταθερή, είναι ένα μεταβλητό μέγεθος. Χάνεται, ξανάρχεται...». Η φράση μένει μετέωρη. Και το βλέμμα σκοτεινιάζει ξανά.