[ΠΛΑΤΩΝ]

Did you write the book of love, and do you have faith in god above, if the bible tells you so? Now do you believe in rock and roll? Can music save your mortal soul? And can you teach me how to dance real slow?
Αυτή η στροφή εισάγει θρησκευτικά στοιχεία τα οποία αντηχούν σε όλο το υπόλοιπο τραγούδι. Ο Don McLean προσδίδει θεϊκές ιδιότητες στη μουσική δεδομένου ότι οι ρίζες της έχουν βαθιά επιρροή από την εκκλησία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πολλοί μεγάλοι σταρ της μουσικής προήλθαν από τους χώρους της εκκλησίας και πολλοί από αυτούς ηχογράφησαν και δίσκους με εκκλησιαστικούς ύμνους. Ο Buddy Holly, μάλιστα, ήταν βαπτιστής και τραγουδούσε στη χορωδία της ενορίας του.
Ο στίχος «Did you write the book of love» αποτελεί έμμεση αναφορά στο τραγούδι των Monotones «(Who Wrote) The Book Of Love» που το 1958 έφτασε ως το Νο 5 των Η.Π.Α. Ο Don McLean χρησιμοποίησε το συγκεκριμένο τραγούδι για να συμβολίσει την αθωότητα της δεκαετίας του 1950. Οι Monotones ξεκίνησαν ως χορωδία Βαπτιστών και δεδομένου ότι ο Don McLean ήταν βαθιά θρησκευόμενος κάνει αναφορά στην πίστη και στη Βίβλο δανειζόμενος και πάλι τίτλους από τραγούδια. Έτσι, ο στίχος «if the bible tells you so» αναφέρεται στο τραγούδι του Don Cornell «The Bible Tells Me So», που κυκλοφόρησε το 1955 αλλά έχει βαθύτερες ρίζες σ’ ένα χριστιανικό τραγούδι, με τίτλο «Jesus Loves Me», που έγραψε η Anna Bartlett Warner το 1860 και μελοποίησε ο William Batchelder Bradbury το 1862. Οι στίχοι του τραγουδιού αυτού λένε «Jesus loves me! This I know, for the Bible tells me so».


Ο στίχος «do you believe in rock and roll» είναι εμπνευσμένος από το τραγούδι «Do You Believe In Magic», που κυκλοφόρησαν οι Lovin’ Spoonful το 1965, όπου οι στίχοι λένε «Believe in the magic of rock and roll». Έτσι, ο Don McLean μεταφέρει τα θρησκευτικά στοιχεία των προηγούμενων στίχων και μετατρέπει τη μουσική σε αντικείμενο πίστης αντικαθιστώντας την πίστη στο Θεό. Κατά ειρωνικό τρόπο, στην ταινία «American Pie» (1999) δύο από τους βασικούς χαρακτήρες της κωμωδίας ερμηνεύουν το τραγούδι των Lovin’ Spoonful σε ένα διαγωνισμό τραγουδιού!

Τα ερωτήματα που θέτει ο Don McLean αφορούν τη μουσική όπως έχει εξελιχθεί την εποχή που έγραψε το τραγούδι. Το rock and roll έχει εγκαταλειφθεί ενώ αμφισβητεί και την ηθικότητα των νέων τραγουδιών, τα οποία είτε προκαλούν τη σεξουαλικότητα της νεολαίας είτε δεν προσφέρονται για χορό αλλά για… ψυχανάλυση. Χρησιμοποιώντας, λοιπόν, τίτλους από παλιά και αθώα τραγούδια, ο βαθιά θρησκευόμενος Don McLean θέτει το ρητορικό ερώτημα αν τα καινούργια τραγούδια μπορούν να σώσουν τη ψυχή μας σε μια προσπάθεια να κρατήσει την αγαπημένη του μουσική ζωντανή ή για να διαπιστώσει αν έχει ήδη «πεθάνει».

Η ερώτηση «And can you teach me how to dance real slow?» έρχεται να ενισχύσει συμβολικά αυτή την επιχειρηματολογία, δεδομένου ότι ο αργός χορός κάποτε ήταν αρκετά διαδεδομένος και ήταν ένας τρόπος για να εκφράσει ένα ζευγάρι την αγάπη του (γι’ αυτό τα ζευγάρια στο χορό, εκείνη την εποχή, δεν αλλάζανε εύκολα). Επιπλέον, ο αργός χορός είναι συμβολικός του ρυθμού της ζωής στην Αμερική της δεκαετίας του 1950, πριν κερδίσουν το ενδιαφέρον της νεολαίας η ψυχεδέλεια και τα δεκάλεπτα σόλο της κιθάρας.

Well, I know that you're in love with him 'Cause I saw you dancing in the gym. You both kicked off your shoes. Man, I dig those rhythm and blues.
Εδώ οι στίχοι μας μεταφέρουν μία εικόνα με τον τραγουδιστή να βλέπει στο γυμναστήριο μία κοπέλα με κάποιον άλλον. Ποια είναι αυτή η κοπέλα; Μήπως κάποιο πρόσωπο για το οποίο ενδιαφερόταν ο Don McLean ή μήπως αυτή η κοπέλα είναι η Αμερική και μας προετοιμάζει για τις ριζικές αλλαγές που θα συμβούν την επόμενη δεκαετία; Αν και δεν δηλώνεται ρητά, το πιο πιθανό είναι ότι αυτή η κοπέλα είναι η Miss American Pie του ρεφρέν (και κατά συνέπεια η αμερικάνικη μουσική) και ο άντρας, με τον οποίο είναι ερωτευμένη, είναι τα νέα ινδάλματα (Frankie Avalon, Fabian, Bobby Rydell) που εμφανίστηκαν μετά το θάνατο του Buddy Holly και με τους οποίους χόρευε όλη η αμερικάνικη νεολαία.
Ο στίχος «You both kicked off your shoes» αναφέρεται στο γεγονός ότι για να χορέψει ένα ζευγάρι έπρεπε να βγάλει τα παπούτσια του και να φορέσει τα λεγόμενα «sock hop» (ειδικά καλτσάκια για χορό), καθώς τα παπούτσια του δρόμου άφηναν γρατζουνιές στα ξύλινα πατώματα ενώ τα πάνινα ήταν επίπονα για χορευτικές κινήσεις.

Οι στίχοι ολόκληρης της στροφής δείχνουν να μην έχουν καμία σχέση με τους στίχους των άλλων στροφών αλλά ούτε καν με το θέμα του τραγουδιού. Ο Don McLean, μιλώντας για το τραγούδι του, λύνει κάποιες απορίες:
- Είμαι πολύ περήφανος για το τραγούδι. Είναι βιογραφικής φύσης και δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που τα έχει καταλάβει όλα. Το τραγούδι αρχίζει με τις αναμνήσεις από το θάνατο του Buddy Holly. Αλλά στη συνέχεια περιγράφει την Αμερική όπως την έβλεπα εγώ και όπως την φανταζόμουν ότι μπορούσε να γίνει, έτσι είναι εν μέρει πραγματικό και εν μέρει φανταστικό αλλά στο τραγούδι είμαι πάντα ως μάρτυρας και μερικές φορές μάλιστα είμαι το θέμα κάποιων στίχων. Όταν ονειρεύεσαι κάτι, αυτό που βλέπεις μπορεί να αλλάξει σε κάτι άλλο. Είναι παράλογο όταν το εξετάζεις το πρωί, αλλά όταν το ονειρεύεσαι φαίνεται απολύτως λογικό. Έτσι για μένα είναι απολύτως φυσιολογικό να λέω ότι είμαι στο γυμναστήριο και βλέπω αυτό το κορίτσι να χορεύει με κάποιον άλλον και ξαφνικά αυτό το πράγμα να γίνεται κάτι άλλο και ο στίχος να αλλάζει. Να γιατί δεν έχω αναλύσει ποτέ τους στίχους του τραγουδιού. Είναι πέρα από την ανάλυση. Είναι ποίηση.

Ο στίχος «Man, I dig those rhythm and blues» είναι μία έμμεση αναγνώριση ότι οι ρίζες του rock βρίσκονται στη μαύρη μουσική και συγκεκριμένα στη rhythm & blues (R&B). Άλλωστε πολλές από τις rock ‘n’ roll επιτυχίες που ανέβηκαν στα charts από λευκούς καλλιτέχνες, ήταν διασκευές τραγουδιών μαύρων καλλιτεχνών.


I was a lonely teenaged broncin’ buck with a pink carnation and a pickup truck, But I knew I was out of luck the day the music died.
Στη συνέχεια των προηγούμενων στίχων, κι ενώ ο τραγουδιστής βλέπει την κοπέλα με κάποιον άλλο, μένει μόνος του με το ροζ γαρύφαλλο και το φορτηγάκι του. Ο στίχος «broncin’ buck» προέρχεται από έναν όρο συνηθισμένο στους cowboys, το «bucking bronco» που σημαίνει το αρσενικό άγριο άλογο, ενώ το φορτηγάκι (pickup truck) αποτελούσε σύμβολο σεξουαλικής ανεξαρτησίας, ιδιαίτερα στο Τέξας. Εδώ υπάρχει και μία έμμεση αναφορά στο τραγούδι του Marty Robbins «A White Sport Coat (And A Pink Carnation)» που κυκλοφόρησε το 1957.

Με αφορμή το στίχο «I was out of luck the day the music died», διατυπώθηκε μία θεωρία που θέλει τον Don McLean να χωρίζει στις 3 Φεβρουαρίου 1959 με μία υποψήφια για τον τίτλο της Μις Αμερική. Η θεωρία αυτή είναι τουλάχιστον αστεία γιατί απλούστατα ο Don McLean τότε ήταν 14 ετών!
Με αυτή τη στροφή, η μέρα που «πέθανε η μουσική» παίρνει πλέον την έννοια της απώλειας της πίστης στις παλιές αξίες και αυτό είναι άλλο ένα πλήγμα για τον τραγουδιστή. Έχοντας προσωποποιήσει την Αμερική με μία γυναίκα, τη Miss American Pie, είναι πλέον σαφές ότι αποχαιρετά την Αμερική όπως την ήξερε κάποτε. Έτσι, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα και τους στίχους που ακολουθούν. Από την επόμενη στροφή, ο Don McLean θέτει μουσικά πρόσωπα και γεγονότα της δεκαετίας του 1960 και εκφράζει κλιμακωτά την απογοήτευσή του για τις αλλαγές στην αμερικανική κουλτούρα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.


Now, for ten years we've been on our own, and moss grows fat on a rolling stone, but that's not how it used to be. When the jester sang for the king and queen, in a coat he borrowed from James Dean, and a voice that came from you and me
Την εποχή που έγραφε ο Don McLean το «American Pie» είχαν περάσει ήδη δέκα χρόνια από το θάνατο του Buddy Holly. Στους στίχους υπάρχει μία έμμεση αναφορά στο τραγούδι του Buddy Holly «Early In The Morning», που κυκλοφόρησε το 1958. Στο τραγούδι αυτό υπάρχει ο στίχος «You know a rolling stone, don't gather no moss», ο οποίος βασίζεται σε μία παλιά παροιμία που λέει ότι «a rolling stone gather no moss» (στην κυριολεξία μεταφράζεται ως «μία κυλιόμενη πέτρα δεν συγκεντρώνει βρύα», αλλά το νόημα είναι ότι οι άνθρωποι που μετακινούνται συνέχεια, και δεν έχουν ρίζες σε ένα μέρος, αποφεύγουν τις ευθύνες). Στην πραγματικότητα η ρίζα αυτής της παροιμίας βρίσκεται στο λατινικό απόφθεγμα «Saxum volutum non obducitur musco», το οποίο αποδίδεται στον Λατίνο συγγραφέα του 1ου π.Χ. αιώνα, Publilius Syrus. Εντούτοις, η έκφραση αυτή δεν υπάρχει στα κείμενα του Syrus αλλά βρέθηκε στο έργο «Adagia» του Έρασμου, που εκδόθηκε το 1500 και περιλαμβάνει ελληνικές και λατινικές παροιμίες. Έκτοτε η παροιμία δημοσιεύθηκε μεταφρασμένη σε διάφορα βιβλία αποφθεγμάτων. Στις Η.Π.Α. η έκφραση «a rolling stone…» εμφανίστηκε δημοσιευμένη για πρώτη φορά το 1721 και αργότερα χρησιμοποιήθηκε σε τραγούδια διάφορων καλλιτεχνών (από τον Muddy Waters και τον Buddy Holly μέχρι τον Bob Dylan και τον Jimi Hendrix), βαπτίζοντας το συγκρότημα των Rolling Stones και το ομώνυμο περιοδικό, ενώ η ερμηνεία της χρησιμοποιείται και σε ψυχολογικά τεστ για τη διάγνωση πνευματικών ασθενειών (μάλιστα υπάρχει μία ανάλογη σκηνή με τον Jack Nicholson στην ταινία «Στη Φωλιά του Κούκου»).
Στο «American Pie», με το στίχο «moss grows fat on a rolling stone», η παροιμία αντιστρέφεται λέγοντας ότι «τα βρύα χοντραίνουν πάνω σε μία κυλιόμενη πέτρα». Η αντιστροφή αυτή αντανακλά τη μαζική απόρριψη των κοινωνικών αξιών, η οποία είχε γίνει κοινή συνήθεια και που –υποτίθεται- δεν έπρεπε να συμβεί. Σαν να λέει, δηλαδή, ότι τα πράγματα πήραν λάθος κατεύθυνση. Ο στίχος αυτός έχει έμμεση αναφορά και στον Bob Dylan, ο οποίος το 1965 έγραψε το τραγούδι «Like A Rolling Stone» -την πρώτη του μεγάλη επιτυχία- όπου τραγουδά: «How does it feel to be on your own with no direction home like a rolling stone?».


Ο γελωτοποιός (jester), στον οποίο αναφέρεται ο στίχος «When the jester sang for the king and queen», είναι ο Bob Dylan. Ο Dylan χρησιμοποιούσε συχνά στους στίχους του τους παλιάτσους, τους γελωτοποιούς και τους κλόουν. Μάλιστα τον πρώτο καιρό που ο καλλιτέχνης εμφανιζόταν στο Greenwich Village ήταν γνωστός ως κωμικός τραγουδιστής και πολλοί τον συνέκριναν με τον Charlie Chaplin. Κατά συνέπεια, το εύρημα του «γελωτοποιού» δεν είναι αυθαίρετο. Άλλωστε, ο γελωτοποιός στη μυθολογία είναι μία κλασική φιγούρα μπαγαπόντη, που συμβουλεύει τη Βασιλική Αυλή μέσω της υπονόμευσής της, υποδύεται τον τρελό αλλά και προφητεύει. Δηλαδή αυτό ακριβώς που έκανε κι ο Bob Dylan με τα τραγούδια του, τα οποία είναι αινιγματικά, μερικές φορές προφητικά και άλλες φορές απλά περίεργα.


Η απορία μένει για το ποιος είναι ο βασιλιάς και η βασίλισσα (king and queen). Πιθανόν βασιλιάς να είναι ο Elvis Presley και βασίλισσα ο… Little Richard (!), ο οποίος φέρεται να είπε κάποτε ότι αν ο Elvis είναι ο βασιλιάς του rock ‘n’ roll τότε αυτός είναι η βασίλισσα! Εντούτοις, υπάρχουν και άλλες εκδοχές μεταξύ των οποίων ότι η βασίλισσα είναι η Αμερικανίδα τραγουδίστρια της pop, Connie Francis (η οποία ήταν μία από τις πιο επιτυχημένες τραγουδίστριες της δεκαετίας του 1960) ή η Aretha Franklin (η οποία από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 είχε αποκτήσει τον άτυπο τίτλο της «Βασίλισσας της Soul»).
Άλλες απόψεις θέλουν ως king και queen το ζεύγος John και Jackie Kennedy, καθώς και τη Βασίλισσα Ελισάβετ με το σύζυγό της, για τους οποίους λέγεται ότι είχε παίξει κάποτε ο Bob Dylan. Η αλήθεια είναι ότι ο ιδεαλισμός και το πνεύμα του προέδρου Kennedy, τα δυναμικά νιάτα και η όμορφη εμφάνιση του πρώτου τη τάξει ζεύγους στην Αμερική, καθώς και η δημοτικότητα του «Camelot» που παιζόταν εκείνο τον καιρό στο Broadway με τους Richard Burton και Julie Andrews, έδωσαν την έμπνευση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στο κοινό, να προσδώσουν ρομαντικό χαρακτήρα στην προεδρία του Kennedy, την οποία παρομοίαζαν με την Αυλή του Βασιλιά Αρθούρου και τους επιτελείς του Προέδρου ως Ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης.
Υπάρχει, όμως, και άλλη εκδοχή σύμφωνα με την οποία ο Bob Dylan το 1962 είχε ταξιδέψει στην Αγγλία όπου εμφανίστηκε σε ένα πρόγραμμα του BBC. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του, ο Dylan τραγούδησε σε διάφορα clubs και στις 23 Δεκεμβρίου εκείνης της χρονιάς έπαιξε στην pub «The King & Queen», στη Foley Street 1 του Λονδίνου. Σ’ αυτήν την εκδοχή οι στίχοι αποκτούν βέβαια μια πιο κυριολεκτική ερμηνεία.


Οι στίχοι συνεχίζουν την αναφορά στον Bob Dylan λέγοντας ότι φορούσε «ένα μπουφάν που δανείστηκε από τον James Dean». Στο εξώφυλλο του δίσκου «The Freewheeling’ Bob Dylan», που κυκλοφόρησε το 1963, ο Dylan εμφανίζεται σε μία πόζα σχεδόν ίδια με του James Dean ενώ φόρεσε και ένα μπουφάν, παρόμοιο με το κόκκινο που φορούσε ο James Dean στον «Επαναστάτη Χωρίς Αιτία», προαναγγέλλοντας ίσως μία νέα τάξη πραγμάτων στη μουσική και τον πολιτισμό ευρύτερα.


Το κόκκινο αυτό μπουφάν έχει συμβολική σημασία. Όταν το φόρεσε ο James Dean στην προαναφερόμενη ταινία, σήμαινε ότι ήρθε πλέον η ώρα να αντιμετωπίσει τον κόσμο. Όταν προβλήθηκε η ταινία σχεδόν όλα τα καταστήματα ρούχων στις Η.Π.Α. είχαν πουλήσει τα κόκκινα μπουφάν που είχαν στο στοκ τους. Ο αντίκτυπος που είχε ο Bob Dylan ήταν παρόμοιος με αυτόν του James Dean. Και οι δύο αποτελούσαν σύμβολα για τη νεολαία της εποχής τους. Άλλωστε ο ρόλος του James Dean, που υποδυόταν τον αποξενωμένο νέο που κάνει την επανάστασή του, ταίριαζε γάντι στον Bob Dylan που είχε τον ίδιο ρόλο στη μουσική αυτής της περιόδου.
Ο στίχος «And a voice that came from you and me» αναφέρεται στο ύφος με το οποίο τραγουδάει ο Dylan. Αν και η φωνή του ήταν ακαλλιέργητη, έγινε η φωνή της γενιάς του καθώς τα τραγούδια διαμαρτυρίας που ερμήνευε, τον έθεσαν στην πρώτη γραμμή της νεολαίας που γινόταν όλο και περισσότερο επαναστατική και της οποίας το μότο ήταν «Μην εμπιστεύεστε κανέναν πάνω από 30»!


Oh and while the king was looking down, the jester stole his thorny crown. The courtroom was adjourned; No verdict was returned. And while Lenin read a book of Marx, The quartet practiced in the park, and we sang dirges in the dark the day the music died.
Αυτός ο στίχος μιλάει για το πώς ο Dylan πήρε τη θέση του Elvis Presley, ως ο αγαπημένος τραγουδιστής του κοινού και ο νέος πνευματικός ηγέτης του rock, ενώ δείχνει ότι η γενιά που άκουγε Elvis Presley και Buddy Holly περνάει οριστικά στο παρελθόν. Αναμφίβολα, το «ακάνθινο στέμμα» (το ακάνθινο στεφάνι που φορούσε ο Χριστός κατά τη σταύρωσή του) είναι ένα εύστοχο συμβολικό στοιχείo για το τίμημα της δόξας και, παράλληλα, συνδέει και πάλι τη μουσική με τη θρησκεία.
Ο Elvis Presley αποτελούσε επαναστατικό σύμβολο για τη νεολαία της δεκαετίας του 1950. Όμως αφότου έφυγε για να υπηρετήσει τον Αμερικανικό Στρατό («while the king was looking down») ο Elvis έχασε το θρόνο του και λίγο καιρό αργότερα η νέα γενιά βρήκε τον άξιο εκπρόσωπό της στο πρόσωπο του Bob Dylan. Έτσι, ο Bob Dylan αντιπροσωπεύει την επαναστατική αλλαγή που συνέβη στην αμερικανική κοινωνία, ενώ ο Elvis Presley και ο Buddy Holly αντιπροσώπευαν την παλαιότερη κοινωνική τάξη.
Αν και ο Dylan ήταν στην εμπροσθοφυλακή της αναπτυσσόμενης τάσης στη μουσική, που απομακρυνόταν από τις ρίζες του rock ‘n’ roll, μία μεγάλη μερίδα του κοινού (κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας) δεν παρακολουθούσε την αναδυόμενη πολιτιστική επανάσταση που συνέβαινε στην Αμερική. Έτσι οι συζητήσεις, για το αν είναι καλύτερος ο Dylan ή ο Presley, ήταν αδύνατον να καταλήξουν κάπου (''The courtroom was adjourned; No verdict was returned'').


Κατά μία άλλη εκδοχή, η ετυμηγορία που δεν ανακοινώνεται ποτέ («no verdict was returned»), δεν αφορά το ερώτημα «Dylan ή Presley» αλλά τη δολοφονία του John Kennedy (καθώς ο φερόμενος ως δολοφόνος Lee Harvey Oswald δολοφονήθηκε πριν οδηγηθεί σε δίκη) και την αβεβαιότητα στην οποία περιήλθαν οι Η.Π.Α. μετά την Έκθεση της Επιτροπής Warren. Η δολοφονία του John Kennedy συνέβη στις 22 Νοεμβρίου 1963 και θεωρείται καθοριστική για την ιστορία, καθώς άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου για τις ριζικές αλλαγές που άρχισαν να συμβαίνουν στην αμερικάνικη κοινωνία το 1964.
Αν δεχθούμε ως πιθανότερη εκδοχή ότι οι στίχοι αναφέρονται στον Kennedy, τότε ο βασιλιάς και η βασίλισσα των προηγούμενων στίχων είναι το ζεύγος John και Jackie Kennedy ενώ ο γελωτοποιός που έκλεψε το στέμμα είναι ο Oswald, καθώς με τη δολοφονία που διέπραξε στέρησε την εξουσία από τον John Kennedy (μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η σφαίρα τον πέτυχε στο κεφάλι). Σ’ αυτή την περίπτωση, ο στίχος «no verdict was returned», όπως ειπώθηκε και παραπάνω, αναφέρεται στα ύποπτα γεγονότα που περιέβαλαν τη δολοφονία του Kennedy, ενώ ο στίχος «we sang dirges in the dark» εννοεί το εθνικό πένθος.
Η δολοφονία του Kennedy επέφερε σκληρό χτύπημα στο ηθικό της χώρας, διακόπτοντας απότομα τα μεταπολεμικά χρόνια της αθωότητας και της αισιοδοξίας και αντικαθιστώντας τα με έναν αυξανόμενο κυνισμό που επηρέασε την αμερικανική κουλτούρα και, μοιραία, και τη μουσική. Είναι, λοιπόν, πιθανό ο Don McLean να επέλεξε αυτούς τους στίχους για να αναφέρει άλλο ένα γεγονός που επηρέασε την εξέλιξη της μουσικής.


Άλλος ένας στίχος που διεγείρει ερωτηματικά είναι ακριβώς ο επόμενος («and while Lenin read a book of Marx») κι αυτό γιατί σε όλα σχεδόν τα site, που περιέχουν τους στίχους του τραγουδιού, γράφουν Lennon αντί για Lenin. Εντούτοις, στο τραγούδι ακούγεται καθαρά το όνομα Lenin. Επιπλέον, το επίσημο site του Don McLean αναφέρει στους στίχους το όνομα Lenin και κατά συνέπεια αυτό θα πρέπει να θεωρήσουμε ως σωστό. Μ’ αυτή την αναφορά καταρρίπτεται και η θεωρία ότι οι στίχοι του Don McLean περιορίζονται αποκλειστικά στα μουσικά δρώμενα και δεν έχουν πολιτική χροιά. Άλλωστε ο ίδιος ο Don McLean είχε πει σε μία συνέντευξή του: «Προσπάθησα να γράψω ένα επικό τραγούδι για την Αμερική και για να το κάνω χρησιμοποίησα ένα σύνολο εικόνων από τη μουσική και την πολιτική».
Ο Marx δεν είναι άλλος από τον Karl Marx και ενδεχομένως η αναφορά να έχει σχέση με το κίνημα των αριστερών φοιτητών και με τους καλλιτέχνες που ασπάστηκαν τη μαρξιστική ιδεολογία. Κατά την επανάσταση της δεκαετίας του 1960, το rock αναλάμβανε έναν πιο πολιτικό και κοινωνικό ρόλο, που θα αντανακλούσε το μεταβαλλόμενο πολιτικό κλίμα και θα αγκάλιαζε ένα είδος σοσιαλισμού για την Αμερική. Ο Don McLean πίστευε ότι όπως τα γραπτά του Marx είχαν καθοριστική επιρροή στο Ρώσο ηγέτη Vladimir Lenin και στο ρόλο του στη Ρωσική Επανάσταση του 1917, έτσι είχαν και επιρροή στους καλλιτέχνες που επιδίωκαν μία Πολιτιστική Επανάσταση.


Ενδεχομένως, η αναφορά στο όνομα του Lenin να έγινε επίτηδες από τον Don McLean για να εννοήσει τον Lennon, του οποίου η ενασχόληση με τον Μαρξισμό επηρέασε βαθύτατα τη μουσική των Beatles. Ο Don McLean σε όλη τη διάρκεια του «American Pie» χρησιμοποιεί έξυπνα τους στίχους με συμβολικό τρόπο, ώστε να υπονοήσει πρόσωπα και καταστάσεις χωρίς να τα κατονομάζει. Ο συγκεκριμένος στίχος αποτελεί ένα θαυμάσιο παράδειγμα αυτής της καλλιτεχνικής τακτικής. Μπορεί, λοιπόν, ο Don McLean να ήθελε να αποφύγει να χρησιμοποιήσει το όνομα του John Lennon αλλά να βρήκε διέξοδο κάνοντας λογοπαίγνιο με το παραπλήσιο επώνυμο του Lenin. Κατά τον ίδιο τρόπο που ο στίχος συνδέει τον Lenin με τον Karl Marx, μπορεί να συνδέει και τον Lennon με τον Groucho Marx.
Ο Groucho Marx ήταν ένας κυνικός κωμικός για τον οποίο υπήρχαν υποψίες ότι ήταν σοσιαλιστής και του οποίου οι λόγοι συχνά περιείχαν μηνύματα ίδια με αυτά των στίχων του Lennon. Τον Ιούλιο του 1969, η κωμική ομάδα The Firesign Theatre, την οποία ο κωμικός συγγραφέας Bob D. Caterino αποκάλεσε «Beatles της κωμωδίας», κυκλοφόρησε το δίσκο με τον μακροσκελή τίτλο «How Can You Be In Two Places At Once When You ‘Re Not Anywhere At All» στον οποίο απεικονίζονται μαζί οι Groucho Marx και John Lennon, και μάλιστα με ρωσικά γράμματα, συμβολίζοντας έτσι τη σχέση Lennon και Groucho Marx τόσο μεταξύ τους όσο και με τον Μαρξισμό.


Με το στίχο «The quartet practiced in the park» ο Don McLean κάνει αναφορά στους Beatles και στη διάσημη αποχαιρετιστήρια συναυλία που έδωσαν στο Candlestick Park του San Francisco, στις 29 Αυγούστου του 1966. Εκείνη η συναυλία αποτέλεσε χρονικά ένα κρίσιμο σημείο στη μουσική εξέλιξη των Beatles καθώς αποφάσισαν να περιορίσουν τις εμφανίσεις τους, να απομακρυνθούν από την απλή μουσική με την οποία μας συστήθηκαν, και να πειραματιστούν περισσότερο με τον ήχο και την παραγωγή των δίσκων τους. Ο Don McLean με το στίχο αυτό θέλει να μας πει ότι οι Beatles προετοίμαζαν τη δική τους επανάσταση, δεδομένου ότι η επιρροή τους στην κουλτούρα των νέων της Αμερικής θα γινόταν ακόμα εντονότερη. Σύντομα, οι Beatles θα επιφέρουν ριζική τομή στην έννοια του rock όπως είχε κάνει παλιότερα ο Bob Dylan.
Κατά μία άλλη εκδοχή, με τον στίχο αυτό ο Don McLean δεν εννοεί τους Beatles αλλά τους Weavers. Ο Lee Hays των Weavers ήταν ένας από τους στενούς φίλους του Don McLean. Με την εφαρμογή του Μακαρθισμού οι Weavers μπήκαν στη «μαύρη λίστα» και αναγκάζονταν να κάνουν πρόβες μέσα στο Central Park.

Στη συνέχεια, ο Don McLean με το στίχο «and we sang dirges in the dark» φαίνεται να τραγουδά έναν επιτάφιο θρήνο για την Αμερική. Ίσως να αναφέρεται στις πορείες ειρήνης της δεκαετίας του 1960 αλλά αυτός ο θρήνος μπορεί να αφορά τόσο τον θάνατο του Buddy Holly όσο και το εθνικό πένθος μετά τη δολοφονία του John Kennedy. Τέλος, για τον συγκεκριμένο στίχο υπάρχει και μία άλλη εκδοχή, η οποία αναφέρεται στο black out που συνέβη στην ανατολική ακτή στις 9 Νοεμβρίου 1965. Το black out συνέβη σε μία έκταση 207.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων επηρεάζοντας 25.000.000 ανθρώπους οι οποίοι έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα για 12 ώρες. Πολλοί κάτοικοι, προκειμένου να διατηρήσουν τη ψυχραιμία τους, άρχισαν να τραγουδάνε μέσα στο σκοτάδι. Ο Don McLean ήταν μάρτυρας του γεγονότος, καθώς όταν συνέβη ήταν 20 χρονών και ζούσε ακόμη στo New Rochelle. Το New Rochelle ήταν μία από τις πόλεις που βυθίστηκαν στο σκοτάδι.


Συνεχίζεται