Τσαγκαράδα (Πήλιο)

[ΠΛΑΤΩΝ]

Οι αρχαίοι Έλληνες, μαγεμένοι από την εκπληκτική ομορφιά του Πηλίου, θεωρούσαν πως εκεί βρισκόταν η θερινή κατοικία των θεών.
Το Πήλιο έχει κάτι όμορφο να δώσει σε κάθε επισκέπτη του. Και η Τσαγκαράδα είναι ένα από τα πανέμορφα σημεία που μπορούν να γίνουν ορμητήρια για την εξερεύνηση του βουνού των Κενταύρων.


Το Πήλιο, βουνό των Κενταύρων και των μύθων, αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού για τις φυσικές του καλλονές και κατά τους νεότερους χρόνους. Ιδίως η ανατολική του πλευρά, υμνήθηκε από πολλούς παλαιούς και σύγχρονους ποιητές, καθώς συνδυάζει ποικιλία βλάστησης, απέραντο ορίζοντα πάνω από το μπλε του Αιγαίου και μαγευτικές παραλίες. Έτσι, το Πήλιο αποτελεί μια από τις δροσερές, υγιεινές και μαγευτικές διακοπές για το καλοκαίρι. Για το λόγο αυτό, βρίσκεται στην κορυφή της προτίμησης των ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, αλλά κι εκείνων του πλούτου και της φήμης.
Θάλασσα θες; Εχει. Ορεινές διαδρομές; Παραδεισένιες. Ωραία χωριά; Είκοσι τέσσερα. Παραδοσιακή κουζίνα θες; Πεντανόστιμη. Και μονοπάτια διάσημα και πανέμορφα, και ξενώνες με χρώμα και άποψη. Το Πήλιο δύσκολα θα αφήσει παραπονεμένο ταξιδιώτη. Γι' αυτό το αγαπούν όλοι. Η Τσαγκαράδα και η γειτονιά της είναι από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια της πηλιορείτικης πολυμορφίας. Εχει εξαιρετικές παραλίες, γραφικότατους όρμους, καλοδιατηρημένα καλντερίμια, σπουδαία αρχιτεκτονική και μαγευτικά δάση. Όταν ο καλός Θεός έφτιαχνε το Πήλιο είχε φαίνεται μεγάλο περίσσευμα και σκόρπισε χωρίς φειδώ καστανιές και οξιές και βελανιδιές και φλαμουριές στην ανατολική πλευρά του βουνού. Και όταν ήρθαν εδώ οι άνθρωποι τον 16ο αιώνα, ανηφορίζοντας από τις ακτές της Φακίστρας και της Καραβοστασιάς για να φτιάξουν την Τσαγκαράδα, έχτισαν εκκλησίες για να δοξάζουν το όνομα του Θεού.


Η Τσαγκαράδα είναι ένα από τα πιο τουριστικά χωριά του Πηλίου, αλλά και ένα από τα ωραιότερα θέρετρα της Ελλάδας.
Είναι το πιο αραιοκατοικημένο χωριό του Πηλίου και αποτελείται από 4 γειτονιές: οι Ταξιάρχες, η Αγία Κυριακή, ο Αγιος Στέφανος και η -ανέκαθεν κεντρικότερη- Αγία Παρασκευή. Μια ερμηνεία για το σκόρπισμα λέει ότι οι Τσαγκαραδιώτες επιχειρηματίες γυρίζοντας από την Αίγυπτο -όπου δραστηριοποιήθηκαν επιτυχώς στο εμπόριο καπνού και βαμβακιού από τον 19ο αιώνα- αγόραζαν μεγάλες ιδιοκτησίες και έχτιζαν τα αρχοντικά τους. Αργότερα, ολόγυρα δημιουργούνταν μικρότερα σπίτια και μετά ολόκληρες γειτονιές. Ετσι είναι και σήμερα. Εκεί που πας και βλέπεις μόνο καστανιές, τσουπ ξεφυτρώνει μια κρυμμένη γειτονιά. Τα περισσότερα είναι θαυμάσια σπίτια και συνδυάζουν νεοκλασικά στοιχεία με ανατολίτικα, αφού οι Αιγυπτιώτες κτήτορές τους αγαπούσαν τον εκλεκτικιστικό ρυθμό της εποχής.


Νταμούχαρη
Τα σπίτια στην Τσαγκαράδα χάνονται μέσα στο πράσινο και σχεδόν όλα έχουν ανθόκηπο. Από κει μπορείτε να πάτε στη Νταμούχαρη, όπου γυρίστηκαν σκηνές της ταινίας ''Mamma Mia''.
Η Νταμούχαρη είναι το μοναδικό φυσικό και ασφαλές λιμάνι της ανατολικής ακτής του Πηλίου. Από εδώ, τα παλιά χρόνια, γινόταν το εμπόριο των γύρω χωριών. Όμως η περιοχή έχει και άλλες όμορφες παραλίες: τον κοσμοπολίτικο Αη Γιάννη, τη Φακίστρα, του Παπά Νερό, τον Μυλοπόταμο κι ένα σωρό ακόμη νόστιμους ορμίσκους.


Η παραλία Παπά Νερό πήρε το όνομά της από την ομώνυμη πηγή που βρίσκεται λίγο πιο πάνω, στη θέση Τρύπια Πέτρα, ή από το γεγονός ότι πριν από πολλά χρόνια πνίγηκε εδώ ένας παπάς.
Ένα άλλο μέρος που μπορείτε να επισκεφτείτε είναι το Μούρεσι. Το χωριό Μούρεσι είναι και αυτό κάπως σκόρπιο, χαμένο μέσα στην πυκνή βλάστηση. Ο Κισσός όμως είναι το πιο συμπαγές χωριό της γειτονιάς. Εκεί βρίσκεται και η Αγία Μαρίνα, η πιο εντυπωσιακή εκκλησία της περιοχής. Οι τοιχογραφίες είναι του Κωνσταντίνου Παγώνη από τους Χιονάδες Ηπείρου. Σε έναν από τους ξύλινους τρούλους (είναι σκαλισμένοι εσωτερικά, αφού οι Τούρκοι τότε απαγόρευαν τρούλους στην περιοχή) υπάρχει ζωγραφισμένος ο Θεός! Το τέμπλο, από ξύλο φλαμουριάς, είναι ντυμένο με καθαρό χρυσό. Ντόπιο χρυσό, απ' τον οποίο πήρε το όνομά του το χωριό. Χρυσός=Κ'σός, Κισσός. Τα μεταλλεία λειτουργούσαν ώς το 1890, όταν οι εργάτες ανατίναξαν τις στοές γιατί έμειναν απλήρωτοι.

Μη χάσετε


Αγία Μαρίνα Κισσού
Αν δείτε μια εκκλησία στο Πήλιο πρέπει να είναι αυτή! Βρίσκεται στην πλακόστρωτη πλατεία και χτίστηκε το 1650. Ανακαινίστηκε πλήρως δύο φορές, το 1745 και το 1864, με τη συνδρομή απόδημων Κισσιωτών. Έχει εξαιρετικές τοιχογραφίες και ένα από τα ομορφότερα τέμπλα που έχει απάνω του από τον Νώε και τα ζώα της κιβωτού ώς την γοργόνα Τηθύ με τις δύο ουρές.
Θεωρείται η σημαντικότερη βασιλική του Πηλίου και έχει κριθεί διατηρητέο μνημείο. Φημίζεται για το αριστουργηματικό, επιχρυσωμένο, ξυλόγλυπτο τέμπλο από ξύλο φλαμουριάς, μοναδικό στον ελληνικό χώρο, που η παράδοση λέει ότι χρειάστηκαν 60 χρόνια για να φιλοτεχνηθεί.


Νταμούχαρη on foot
Από τους γραφικότερους όρμους του Αιγαίου και η εικόνα του ψηλά από το καλντερίμι, μοναδική! Δυστυχώς, το χειμώνα όλα είναι νεκρά (να έρθετε καλοκαίρι και για το ξενοδοχείο Cleopatra's Miramare: όλα τα λεφτά!).

Φαγητό στο Αγνάντι
Ο σεφ Κωνσταντίνος Πάνος δημιουργεί μικρά θαύματα στο μικρό εστιατόριο στην πλατεία Ταξιαρχών της Τσαγκαράδας: ψαρονέφρι με σύκο και πράσο, κουνέλι με μανιτάρια τρομπέτες, πράσα με πλιγούρι και αρμπαρόριζα και άλλα πολλά.

Πλατείες
Ολα τα χωριά και όλες οι γειτονιές έχουν μερικές από τις ομορφότερες πλατείες του Πηλίου, με μοναδική ατμόσφαιρα. Τοπ 5: Ταξιάρχες, Αγία Παρασκευή, Αγία Τριάδα Μούρεσι, Αγία Κυριακή, Κισσός.
Το σήμα κατατεθέν της Τσαγκαράδας είναι ο τεραστίων διαστάσεων πλάτανος στην κεντρική πλατεία του χωριού, του οποίου η διάμετρος του κορμού υπερβαίνει τα 13μ.


Αξιοθέατο αποτελεί και η περίφημη Νανοπούλειος Σχολή, αντιπροσωπευτικό δείγμα πηλιορείτικης νεοκλασικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αι.


Πως να πάτε
Η Τσαγκαράδα απέχει 47 χλμ. από τον Βόλο (54 χλμ. αν έρθετε από Χάνια). Αν έρθετε μόνο για περπάτημα: ΚΤΕΛ Μαγνησίας, τηλ.: 24210-33253. Η ανάπτυξη του οδικού δικτύου του Πηλίου ξεκίνησε μεταπολεμικά και συνεχίζεται.

Που να μείνετε


12
τηλ.: 24260-48894, www.12hotel.gr
Το ολοκαίνουργιο υπερπολυτελές ξενοδοχείο της Τσαγκαράδας. Από 150€ το δίκλινο με πρωινό.


Χαμένος Μονόκερως
τηλ.: 24260-49930, www.lostunicorn.com
Από τα πιο παλιά ξενοδοχεία, βρίσκεται στην πλατεία Αγίας Παρασκευής, είναι καλαίσθητο με πολύ καλό σέρβις. Από 110€ το δίκλινο με πρωινό.


Ξενώνας της Ελλης
τηλ.: 24260-49278, www.elishouse.com
Με δύο σουίτες και τρία δωμάτια, είναι ιδανικό σπίτι για μεγάλες παρέες.


Αγλαΐδα
τηλ.: 24260-49097, www.aglaida-apartments.gr
Μεγάλο συγκρότημα χαμένο στη βλάστηση στη γειτονιά της Αγίας Κυριακής. Από 100€ το δίκλινο με πρωινό.


Καστανιές
τηλ.: 24260-49135, www.kastanies.com
Εξαιρετική φιλοξενία σε τριώροφο αναπαλαιωμένο αιγυπτιώτικο σπίτι του 1899 με 5 μόνο δωμάτια. Από 110€ το δίκλινο με πρωινό.


Αμανίτα
τηλ.: 24260-49707, www.amanita.gr
Ομορφα αναστηλωμένο αρχοντόσπιτο του 19ου αιώνα. Από 80€ το δίκλινο με πρωινό.


Θαλλώ
τηλ.: 24260-49314
Ωραίο μικρό συγκρότημα με καταπράσινες αυλές. Από 80€ το δίκλινο με πρωινό.


Εινοσύφιλλον
τηλ.: 24260-48898, 24260-49068
Υψηλής αισθητικής ξενώνας, στο Μούρεσι, σε κτίριο του 1870, με θαυμάσια αυλή και πραγματικά σπουδαία φιλοξενία.

Πού να φάτε

Στην Τσαγκαράδα
Αγνάντι: Κορυφαία δημιουργική κουζίνα.
Χαμένος Μονόκερως: Σπουδαίο εστιατόριο με δημιουργικές γεύσεις στον ομώνυμου ξενώνα.
Αλέκα: Στην κεντρική διασταύρωση της Αγίας Παρασκευής. Θαυμάσια ελληνική σπιτική κουζίνα, όχι πολύ διαφορετική από εκείνη της γιαγιάς μας, αλλά και πιο «πειραγμένα» πιάτα.

Στον Κισσό
Του Σοφοκλή η Κληματαριά: Εξαιρετικό ταβερνάκι, διάσημο για την κλασική πηλιορείτικη κουζίνα του (πίτες, σπετζοφάι, γίδα βραστή κ.λπ.).

Στο Μούρεσι
Βαγγέλης: Κλασικό στέκι των ντόπιων με φανατικούς θαμώνες. Εχει και μαγειρευτά, αλλά είναι περισσότερο γνωστό για τα ζουμερά κρεατικά του.


Μονοπάτια στο Πήλιο
Το Πήλιο είναι από τους ιδανικότερους προορισμούς για περιπάτους και πεζοπορικές διαδρομές. Μονοπάτια και παλιά λιθόστρωτα δημιουργούν ένα δίκτυο πεζοπορίας συνολικού μήκους 200 χλμ. Το τοπίο είναι εντυπωσιακό και σε κάθε στροφή η φύση προσφέρει ευχάριστες εκπλήξεις και μοναδικές εμπειρίες. Διαδρομές προτείνονται από πολλούς τουριστικούς οδηγούς, αλλά το εξαιρετικά πλούσιο δίκτυο επιτρέπει να οργανώσετε τη δική σας πεζοπορία. Μπορείτε να προγραμματίσετε περιπάτους μεταξύ των οικισμών, αναρριχήσεις, διαδρομές σε φαράγγια (όπως εκείνου του Μυλοπόταμου), ποδηλασία στο βουνό, ακόμη και καγιάκ. Ενδεικτικές πεζοπορίες:
Τσαγκαράδα-Νταμούχαρη (μιάμιση ώρα)
Κισσός-Μούρεσι (μιάμιση ώρα) και
Νταμούχαρη-Φακίστρα (περίπου μία ώρα).
Για πιο μεγάλες διασχίσεις, Χάνια-Κισσός (σχεδόν 3 ώρες) και Μηλιές-Τσαγκαράδα (περίπου 5 ώρες).
Η σηματοδότηση γενικώς δεν είναι προσεγμένη και αν θέλετε μια ολοκληρωμένη εμπειρία επικοινωνήστε με τον οδηγό βουνού Δημήτρη Βαραλή, έναν από τους μεγαλύτερους γνώστες του Πηλίου (τηλ.: 24210-72540, www.hellassmile.com).
Αν θέλετε βόλτες με άλογα στην περιοχή της Τσαγκαράδας (σε παλιά μονοπάτια), απευθυνθείτε στον Γιώργο Ρηγάκη (τηλ.: 6942060478).

Τι να ψωνίσετε
Η γεωργική παραγωγή του Πηλίου έχει περιοριστεί αισθητά σε σχέση με παλαιότερα.
Στην Τσαγκαράδα, στη γειτονιά των Ταξιαρχών, θα βρείτε το εξαιρετικό εργαστήρι τέχνης Εροτέρρα, με μοναδικά κεραμικά της Λίτσας Μαρίνου και γλυπτά και ζωγραφική του συγγραφέα Δημήτρη Μανίνη. Λίγο πιο κάτω, στην Ισκα, ο Νικόλας Μέλης δημιουργεί με υλικά από το βουνό πολλά νόστιμα αντικείμενα. Γλυκά, μαρμελάδες, βότανα και τα σχετικά θα πάρετε από το μαγαζάκι της Ομάδας Γυναικών Αγροτικού Συνεταιρισμού Ανηλίου και για λουλούδια θα πάτε στον Απόστολο Παπουτσή (πάνω στον κεντρικό δρόμο, έξω από το Μούρεσι).

Χρήσιμα τηλέφωνα
Δήμος Μουρεσίου: 24260-49238
Αστυνομία Τσαγκαράδας: 24260-49222
Αγροτικό Ιατρείο Τσαγκαράδας: 24260-49208