Δελφικές Γιορτές

[ΠΛΑΤΩΝ]

ΔΕΛΦΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ
Γιορτές που οργανώθηκαν το 1927 και το 1930 στους Δελφούς, με πρωτοβουλία του ποιητή Άγγελου Σικελιανού και της αμερικανίδας συζύγου του Εύας Πάλμερ-Σικελιανού. Αποσκοπούσαν στην πραγμάτωση του μεγαλόπνοου οραματισμού τού ποιητή περί Δελφικής Ιδέας (συγκερασμός της αρχαίας τραγωδίας, της βυζαντινής μουσικής και της λαϊκής τέχνης), με την ίδρυση μιας νέας αμφικτιονίας, στην οποία θα εκαλούντο εκπρόσωποι της διεθνούς πνευματικής ζωής και θα συνεργάζονταν για την προαγωγή της φιλίας, της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών.
Οι Δελφικές Γιορτές απέβλεπαν στο να ξαναγίνουν οι Δελφοί «ομφαλός της γης», κέντρο μιας παγκόσμιας αμφικτιονίας, όπου το πνεύμα του αρχαίου ελληνισμού μέσα από την αναβίωσή του θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση της ενότητας του παγκόσμιου πνεύματος, που θα οδηγούσε την ανθρωπότητα σε ψυχική και πνευματική λύτρωση.


Οι πρώτες Δελφικές Εορτές άρχισαν στις 9 Μαΐου 1927 και διήρκεσαν τρεις μέρες. Περιλάμβαναν παραστάσεις αρχαίου δράματος με ερασιτέχνες ηθοποιούς («Προμηθεύς Δεσμώτης» του Αισχύλου), γυμνικούς αγώνες, συναυλίες βυζαντινής μουσικής, διαλέξεις και εκθέσεις λαϊκής χειροτεχνίας. Επαναλήφθηκαν την 1η Μαΐου του 1930, όπου παρουσιάσθηκαν οι «Ικέτιδες» του Αισχύλου. Η ερμηνεία της τραγωδίας απέβλεπε στην αναβίωση του αρχαίου τρόπου διδασκαλίας. Τις ενδυμασίες των ηθοποιών είχε υφάνει η ίδια η Εύα Σικελιανού πάνω σε πρότυπα της λαϊκής τέχνης. Αντιγράφοντας στάσεις από αγγεία, αγάλματα και ανάγλυφες παραστάσεις η Σικελιανού έφτιαξε και την χορογραφία που αποτελείτο από 555 στάσεις, ενώ έγραψε και τη μουσική που βασιζόταν στην Βυζαντινή δίνοντας έτσι μια διαφορετική πορεία στα Ελληνικά μουσικά πράγματα της εποχής και των μεταγενέστερων χρόνων.


Τις εκδηλώσεις παρακολούθησαν πολυάριθμοι διανοούμενοι, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι απ' όλα τα μέρη της γης, οι οποίοι αφιέρωσαν ενθουσιώδη σχόλια και άρθρα. Υπήρξαν, όμως, και αρκετά αρνητικά. Ο «Νουμάς» (Ιούνιος 1930) παραλλήλισε τον Σικελιανό με τον Μουσολίνι, παίρνοντας ως αφορμή μια φράση της «Δελφικής Έκκλησης», η οποία μιλούσε για τη δημιουργία μιας νέας «δελφικής γενιάς». Ο «Ριζοσπάστης» (5/5/1930) καταφέρθηκε κατά του εγχειρήματος Σικελιανού, αναφέροντας ότι «η προγονοπληξία ήταν ανέκαθεν λόξα της αστικής Ελλάδας. Η περιβόητη δελφική προσπάθεια δεν είναι παρά ένας παθολογικός μυστικισμός της αστικής τάξης που καταρρέει και ζητάει παρηγοριά στο ένδοξο παρελθόν…».


Οι τρίτες Δελφικές Γιορτές, αν και είχαν προγραμματισθεί για το 1936, δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω της δικτατορίας.
Παρότι οι «Δελφικές Εορτές» έδωσαν μεγάλη ώθηση στον σχεδόν ανύπαρκτο εκείνη την περίοδο τουρισμό και τη διάδοση της λαϊκής τέχνης στο εσωτερικό και το εξωτερικό, δεν επαναλήφθηκαν έκτοτε, επειδή το ζεύγος Σικελιανού, που είχε αναλάβει σχεδόν όλα τα έξοδα, εξαντλήθηκε οικονομικά. Το δε φτωχό ελληνικό κράτος, έχοντας άλλες προτεραιότητες, δεν φάνηκε πρόθυμο να υποστεί τις απαιτούμενες δαπάνες. Μετά τον πόλεμο έγινε μια προσπάθεια για αναβίωσή τους, πράγμα που κατέστη δυνατόν για μια μόνο φορά, το 1952, και αφού στο μεταξύ είχε πεθάνει ο ποιητής.


Το όραμα του Άγγελου Σικελιανού συνεχίζει, κατά κάποιο τρόπο, σήμερα το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο των Δελφών, που ιδρύθηκε το 1977, με πρωτοβουλία του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή. Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο, σκοπός του Ε.Π.Κ.Δ. είναι «η ανάπτυξις των κοινών πολιτιστικών στοιχείων ,τα οποία ενώνουν τους λαούς της Ευρώπης». Στο Ε.Π.Κ.Δ. ανήκει το Μουσείο Δελφικών Εορτών, που στεγάζεται στο σπίτι του Άγγελου και της Εύας Σικελιανού στους Δελφούς. Περιλαμβάνει φωτογραφικό και έντυπο υλικό από τις Δελφικές Εορτές, κοστούμια από τις παραστάσεις αρχαίου δράματος, τον περίφημο αργαλειό της Εύας Σικελιανού, χειρόγραφα κείμενα του ποιητή και άλλα αντικείμενα.