Το Σμήνος

[ΠΛΑΤΩΝ]

ΤΟ ΣΜΗΝΟΣ
Συγγραφέας: Φρανκ Σέτσινγκ
Σελίδες: 1021
Εκδόσεις Καστανιώτη
Τιμή: από 19 έως 22€

Οι επιστήμονες ξέρουν περισσότερα για το διάστημα παρά για το βάθος των ωκεανών. Η καταβύθιση ήταν και είναι πάντα το δυσκολότερο εγχείρημα στα ανθρώπινα. Αλλά ίσως και το πιο ελκυστικό. Κάπου εκεί θα πρέπει να αναζητήσουμε την τεράστια επιτυχία του Σμήνους του Φρανκ Σέτσινγκ. Στην Ελλάδα ήταν ίσως το εκδοτικό γεγονός του καλοκαιριού, καθώς πούλησε πάνω από 20.000 αντίτυπα εξαντλώντας τις προσδοκίες -και τις αποθήκες- του εκδότη. Κι όμως αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στα 2.500.000 αντίτυπα που έχει πουλήσει στη Γερμανία, από το 2004 που κυκλοφόρησε. Ένα οικολογικό θρίλερ καταστροφής, όπου η θάλασσα ξεσηκώνεται εναντίον της άφρονος ξηράς.


Το βιβλίο, παρά τις 1.000 σελίδες του, είναι οπωσδήποτε συναρπαστικό. Ο 50χρονος -διαφημιστής στο επάγγελμα, μάγειρας και συνθέτης στον ελεύθερο χρόνο του- Γερμανός συγγραφέας πέτυχε να συνταιριάξει πολλά και πολύ διαφορετικά στοιχεία για να φτιάξει τη συνταγή της επιτυχίας.
Η πάντα ελκυστική θάλασσα, γίνεται εδώ ένα στοιχείο εσωτερικής αναζήτησης. Βέβαια αρκετά επιφανειακής. Ο αναγνώστης αποσταθεροποιείται, καθώς μένει να αναρωτιέται τι του κρύβουν αυτά τα ωκεάνια βάθη -το μισό της επιφάνειας της Γης βρίσκεται κάτω από τα 200 μέτρα βάθος στη θάλασσα- τι εντέλει του κρύβει ο βαθύτερος εαυτός του σε αυτά τα εκατομμύρια χρόνια που έχει διανύσει η εξέλιξη των ειδών. Αλλά μένει εκεί. Σκοπός του συγγραφέα δεν είναι η ψυχανάλυση, είναι η ψυχαγωγία. Η καταβύθιση γίνεται με πλωτές δεξαμενές και τρυπάνια στα ανοιχτά της Νορβηγίας, εκεί που βρίσκεται το μισό πετρέλαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Η οικολογία είναι της μόδας και ανεβαίνει σταθερά στις προτιμήσεις των ανθρώπων για τον ίδιο λόγο που μένει σταθερά ψηλά η θρησκεία. Γιατί διαθέτει σενάρια καταστροφής.
Είτε οι προβλέψεις είναι αληθινές είτε όχι -πολλές οπωσδήποτε έχουν πλέον αποδειχθεί- τα σενάρια καταστροφής είναι από τα αρχαιότερα μπεστ σέλερ. Και ο Σέτσινγκ το έχει πει καθαρά σε συνεντεύξεις του: το θρίλερ χρειάζεται να τρομάζει τους ανθρώπους.
Βέβαια, καμιά φορά τους σώζει κιόλας. Όπως έγινε με έναν Αυστριακό αναγνώστη του Σμήνους. Ο τυχερός -μέσα στην ατυχία του- τουρίστας βρισκόταν στο Πούκετ και μία μέρα πριν από το τρομερό τσουνάμι είχε διαβάσει την ανάλογη σκηνή στο βιβλίο. Εκεί που κατακρημνίζεται η υφαλοκρηπίδα της Νορβηγίας και προκαλείται ένα φονικό τσουνάμι που σκοτώνει εκατομμύρια Βορειοευρωπαίους. Ξέροντας, λοιπόν, από το βιβλίο, τι σημαίνει η ξαφνική και αφύσικη απόσυρση των υδάτων, πήρε την οικογένειά του και κάμποσους ακόμα λουόμενους, πήγαν σε ένα λόφο και σώθηκαν!
Εντέλει, η μεγάλη αρετή του βιβλίου είναι η επιστημονική έρευνα που περιέχει από πίσω.


Αν κάποιος έπρεπε να διαλέξει μία και μόνη λέξη για να περιγράψει το καλοκαίρι που ζει φέτος η Ευρώπη αυτή θα ήταν «εφιάλτης». Η Βρετανία γνωρίζει τις χειρότερες πλημμύρες των τελευταίων δεκαετιών, η Ιταλία καίγεται από συνεχείς πυρκαγιές και υψηλές θερμοκρασίες, ενώ ο παρατεταμένος καύσωνας σε Ανατολική Ευρώπη και Βαλκάνια αποδεικνύεται φονικός. Εκατοντάδες οι νεκροί στην Ουγγαρία, δεκάδες στη Ρουμανία, νέα μέτωπα φωτιάς ξεπηδούν από παντού σε Σερβία, Βουλγαρία, Κροατία, Αλβανία και φυσικά στην Ελλάδα, οι οικολογικές καταστροφές είναι τεράστιες, ενώ και οι πολιτικές παρενέργειες αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, με τους κατοίκους των «βαλλόμενων» χωρών να ασκούν κριτική στις κυβερνήσεις τους και να ζητούν απόδοση ευθυνών για τις υφιστάμενες καταστροφές.


Οι άνθρωποι του 21ου αιώνα καταλήγουν να παρατηρούν ανήμποροι την οργή της φύσης, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα ότι η τεχνολογία που κάποτε θεωρήθηκε ως ο ένας και μοναδικός απόλυτος Θεός αδυνατεί να βοηθήσει.
Το φιλμ της καθημερινής ζωής περιλαμβάνει πια σε ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα ανθρώπους, ζώα, δέντρα και αυτοκίνητα να παρασύρονται από δίνες νερού ή να λιώνουν στις φλόγες, ενώ το σάουντρακ της καταστροφής είναι οι κραυγές αγωνίας όσων χάνονται καθώς και εκκωφαντικοί θόρυβοι θηριωδών κατασκευών που -αδύναμες να αντισταθούν- καταρρέουν.
Η φύση επιτίθεται σε όσους επί δεκάδες χρόνια την πληγώνουν και ο Θεός -αν υπάρχει- απλά παρακολουθεί, χωρίς καμία διάθεση να επέμβει...


Σε ένα τέτοιο σχεδόν παγκόσμιο -αν συνυπολογίσει κανείς τους πολέμους, τις γενοκτονίες, το AIDS που θερίζει την Αφρική, τις λοιμώδεις ασθένειες, την πείνα, τις επιδημίες, τους ιούς, τους σεισμούς κ.ά.- σκηνικό καταστροφής, το βιβλίο του Φρανκ Σέτσινγκ «Το Σμήνος» δεν θα μπορούσε να φαντάζει περισσότερο επίκαιρο.


Τσουνάμι καταστρέφει τις πόλεις της βόρειας Ευρώπης, φονικές μέδουσες ερημώνουν τις παραλίες της Αυστραλίας, μολυσμένα καβούρια -φορείς μιας ανίατης ασθένειας- κατακλύζουν το υδροδοτικό σύστημα της Νέας Υόρκης αποδεκατίζοντας τον πληθυσμό, φάλαινες επιτίθενται σε πλοία και τα βυθίζουν. Η ανθρωπότητα δέχεται τρομακτική επίθεση από τα πλάσματα του ωκεανού που μοιάζουν να έχουν αναπτύξει μια ενιαία νοημοσύνη και, κινούμενα συντονισμένα, στρέφονται εναντίον του ανθρώπου με στόχο την εξόντωσή του. Ποιος τελικά θα επικρατήσει; Αλλά και ποιες είναι οι ευθύνες του ίδιου του ανθρώπου για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί;


Ο Φρανκ Σέτσινγκ ζει στην Κολονία. Μέχρι το 2000 είχε συγγράψει δύο μυθιστορήματα που σημείωσαν υψηλές πωλήσεις. Στη συνέχεια ξεκίνησε την επιστημονική έρευνα για το «Σμήνος», η οποία κράτησε 4 χρόνια, εξ ου και το πλήθος των επιστημονικών πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο μια κανονική διατριβή για τη θάλασσα και τα φυσικά φαινόμενα που σχετίζονται μ' αυτήν.
Τελικά, «Το Σμήνος» τον αντάμειψε για την εξαντλητική έρευνα που είχε κάνει και τα έξι συνολικά χρόνια που ασχολήθηκε μ' αυτό. Αποτέλεσε τη μεγαλύτερη εκδοτική επιτυχία των τελευταίων 20 χρόνων στη Γερμανία. Μια τόσο μεγάλη επιτυχία ήταν φυσικό να υπερβεί τα γερμανικά σύνορα. Το «Σμήνος» μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες (25), έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ, ενώ σύντομα αναμένεται να το δούμε και στον κινηματογράφο, αφού ο δαιμόνιος Ιταλός Ντίνο ντε Λαουρέντις ανέλαβε την παραγωγή της ταινίας, στην οποία μάλιστα θα πρωταγωνιστεί η Ούμα Θέρμαν.


Αν βρείτε λίγο -ή και περισσότερο- χρόνο διαβάστε «Το Σμήνος». Ένα είναι βέβαιο: δεν θα πλήξετε ούτε στιγμή. Η πλοκή είναι αριστοτεχνικά δομημένη, ο τρόμος και η έκπληξη παραμονεύουν σε κάθε αλλαγή σελίδας, η αγωνία για το ποια θα είναι τελικά η τύχη της ανθρωπότητας κορυφώνεται συνεχώς. Επιστημονική φαντασία, λαβ στόρι, πολιτικές ίντριγκες· «Το Σμήνος» κυριολεκτικά τα έχει όλα. Ωστόσο, πέρα από την ευφυώς αναπτυσσόμενη δράση, σε όλη την έκταση του βιβλίου αιωρείται το συγκλονιστικό ερώτημα: για όσα κατά καιρούς παραπονούμαστε και δηλώνουμε έκπληκτοι από την καταστροφική τους μανία (πυρκαγιές, πλημμύρες, καύσωνες, άνοδος της θερμοκρασίας), μήπως έχουμε κι εμείς το μερίδιο ευθύνης μας για τη γέννησή τους; Αφού, μεταξύ των λίγων πραγμάτων για τα οποία μπορούμε να είμαστε σίγουροι στη ζωή είναι και αυτό: η φύση πάντοτε ανταποδίδει τα χτυπήματα...


Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ, Η Ελευθεροτυπία

[Aetonail]

Ενδιαφέρον Στα to do λοιπόν.

Η τελευταία photo ......