Νίσυρος

ΠΛΑΤΩΝ · 13-09-09, 14:56

Η Νίσυρος μοιάζει με γλυπτό από τη λάβα του Αιγαίου. Είναι ένα ηφαίστειο, και μάλιστα το νεότερο ενεργό στην Ελλάδα, που αναδύθηκε από τη θάλασσα πριν από 160.000 χρόνια. Σμιλεύτηκε με μαύρη λάβα, άσπρη ελαφρόπετρα και κόκκινη σκουριά -υλικά που χρησιμοποίησαν και οι κάτοικοι για να χτίσουν τα σπίτια τους.
Αγριο και μαζί γαλήνιο τοπίο, γραφικά χωριά, παράξενα χρώματα με τα οποία το ηφαίστειο έχει ντύσει τη γη, φιλόξενοι ντόπιοι. Η Νίσυρος προσφέρει πολλά δώρα, με πολυτιμότερο όλων το ότι σε καλεί να γίνεις εξερευνητής.

Bρισκόμαστε χιλιάδες χρόνια πίσω στο παρελθόν, στην εποχή των μύθων. Η Γιγαντομαχία μαίνεται στον ελλαδικό χώρο. Ο γίγαντας Πολυβώτης πολύ έχει μπει στο μάτι του Δία, ο οποίος στέλνει τον Ποσειδώνα στο κατόπι του. Τον καταδιώκει ώς την Κω, όπου αρπάζει ένα κομμάτι του νησιού και… του το φοράει καπέλο. Εκτοτε ο καταπλακωμένος Πολυβώτης ξεφυσάει, μουγκρίζει και σπανιότερα κουνιέται, προφανώς για να ξεπιαστεί λίγο, έτσι φυλακισμένος που είναι στα έγκατα της Γης. Κάπως έτσι γεννήθηκε η Νίσυρος, σύμφωνα με τους αρχαίους Ελληνες. Βέβαια, σήμερα, η επιστήμη έχει άλλη εξήγηση: ηφαιστειακή δραστηριότητα.

Το νησί είναι πολύ εύφορο, χάρη στα ηφαιστειογενή χώματα και την υγρασία που κατακρατεί το υπέδαφος, παρότι δεν έχει πολύ νερό. Το ηφαίστειο, αν και απειλητικό, αποτελεί σήμερα πηγή ζωής για την οικονομία του νησιού, που δεν είναι πια αγροτική. Οι κάτοικοι επιβιώνουν σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Σήμερα η Νίσυρος εξάγει κυρίως ελαφρόπετρα.

Μια σταλιά τόπος είναι η Νίσυρος, μόλις 41 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στους τέσσερις οικισμούς της κατοικούν συνολικά λιγότεροι από 1.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι μέτοικοι: είναι αυτή η μαγεία της Νισύρου που σαγηνεύει κυρίως τις καλλιτεχνικές ψυχές και την έχουν κάνει δεύτερο σπίτι τους.
Το 65% του πληθυσμού μετανάστευσε τα τελευταία 50 χρόνια, ενώ άλλοι τουλάχιστον 3.000 Νισύριοι ζουν σε ανθηρές κοινότητες στο εξωτερικό (κυρίως την Αμερική).

Το Μανδράκι είναι η πρωτεύουσα και το κεντρικό λιμάνι της Νισύρου. Τα καραβάκια από και προς την Κω πηγαινοέρχονται καθημερινά το καλοκαίρι, μεταφέροντας πολλούς εκδρομείς. Υπάρχουν πολλές ταβέρνες, τουριστικά μαγαζιά και καλά ξενοδοχεία με θέα στη θάλασσα ή στον κάμπο.
Η πόλη εκτείνεται παράλληλα με την ακτογραμμή -στη μία του άκρη το λιμάνι και στην άλλη να δεσπόζει το Κάστρο, με τη σχεδόν μετέωρη Μονή της Παναγιάς της Σπηλιανής. Ανάμεσα, σπιτάκια δίπατα, λευκά, ορισμένα κυριολεκτικά μέσα στο κύμα, με γαλάζια, πράσινα, καφετιά ξύλινα μπαλκόνια και παράθυρα, ακόμα και μια μικροσκοπική αμμουδιά και ένας αγέρωχος ανεμόμυλος. Το Μανδράκι είναι ένας τοσοδούλης κυκεώνας από φροντισμένα καλντερίμια, που οδηγούν σε πλατείες όπως αυτή του κουκλίστικου Δημαρχείου ή εκείνη της Ηλικιωμένης, διάσπαρτα με κάθε λογής μαγαζάκια και μυστικά πλατώματα. Περιδιαβαίνοντας, την προσοχή τραβούν τα ψηφιδωτά σε πλατείες και αναπάντεχες γωνιές: άσπρα και μαύρα βότσαλα συνθέτουν από γεωμετρικά σχέδια ώς ζώα της στεριάς και της θάλασσας. Τα σοκάκια μάς φέρνουν στη μεσαιωνική συνοικία, στις ρίζες του Κάστρου, το οποίο έχτισαν οι Ιωαννίτες Ιππότες τον 14ο αιώνα. Μπόλικα σκαλιά οδηγούν στην τετρακοσίων και βάλε ετών Μονή της Παναγίας της Σπηλιανής, προστάτιδας της Νισύρου. Από εδώ έχεις κυριολεκτικά το Μανδράκι στο πιάτο -η μονή στέκει καμιά εκατοστή μέτρα πάνω από το χωριό, γαντζωμένη στα βράχια. Ακριβώς απέναντι λάμπει κατάλευκο το Γυαλί, ένα επίσης ηφαιστειακό νησάκι και βασική πηγή εσόδων της Νισύρου, αφού εδώ εξορύσσεται η περίφημη ελαφρόπετρα, που μας κάνει νούμερο 1 παραγωγούς στην Ευρώπη.

Παλαιόκαστρο
Σε ύψωμα νότια και πάνω από το Μανδράκι βρίσκεται η αρχαία ακρόπολη της Νισύρου με τα σκουρόχρωμα κυκλώπεια τείχη της, ηλικίας 2.600 ετών, η οποία αποτελεί ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα (και επιβλητικά) αρχαία κτίσματα του Αιγαίου. Καταπληκτική θέα και απόλυτη γαλήνη -αν εξαιρέσουμε τους ερωτιάρηδες τζίτζικες. Από εκεί συνεχίζει ένας δύσκολος χωματόδρομος σε τοπίο άγριο, με μόνα ίχνη πολιτισμού κάτι μικροσκοπικά ξωκλήσια, ώς τη βραχώδη ακτή Αγία Ειρήνη.

Τα δύο ορεινά χωριά της Νισύρου βρίσκονται στα χείλη της καλντέρας. Ανηφορίζουμε τις πλαγιές προς τα Νικιά, έναν γραφικό διατηρητέο παραδοσιακό οικισμό, από τους αρχαιότερους (χτίστηκε από τους Δωριείς), με ασβεστωμένα καλντερίμια και τυπικά νησιώτικη αισθητική. Τα Νικιά κρέμονται στο χείλος της καλντέρας, σε απόκρημνο βράχο στα νότια του νησιού (14 χλμ. νοτιοανατολικά από το Μανδράκι). Εδώ βρίσκεται και το Ηφαιστειολογικό Μουσείο.

Ηφαιστειολογικό Μουσείο
Ολοκαίνουργο, στεγάζεται στο πρώην δημοτικό σχολείο των Νικειών. Είναι διαδραστικό, ό,τι πρέπει, δηλαδή, για παιδιά κάθε ηλικίας. Εδώ θα μάθετε τα πάντα για τα ηφαίστεια της Ελλάδας, θα δείτε πώς γεννήθηκε η Νίσυρος και θα θαυμάσετε ηφαιστειακά πετρώματα με ασυνήθιστα ονόματα και χρώματα. Είναι αληθινό διαμάντι, μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα, αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο άλλος ορεινός οικισμός της Νισύρου είναι ο Εμπορειός, που βρίσκεται 8 χλμ. ανατολικά από το Μανδράκι και κοντά στο ηφαίστειο. Ως το 1933 φιλοξενούσε μερικές χιλιάδες κατοίκους. Ομως, ένας σεισμός κατέστρεψε το χωριό, οδηγώντας τον κόσμο στα παράλια, στους Πάλους. Σήμερα, στον Εμπορειό ζουν μόνο 25 κάτοικοι, αλλά ανάμεσα στα φωτογενή χαλάσματα αρκετά σπίτια αναπαλαιώνονται. Εδώ ξεχωρίζουν λίγες καμαροσκέπαστες στοές και ο ναός των Εισοδίων της Παναγίας (1870). Πιο ψηλά βρίσκονται τα ερείπια του κάστρου της Παντονίκης, όμως το καλύτερο είναι το εστιατόριο Μπαλκόνι του Εμπορειού, όπου χορταίνει το μάτι με το σεληνιακό πανόραμα της καλντέρας και το στομάχι με τα φοβερά φαγητά.

Το πιο διάσημο θέλγητρο της Νισύρου παραμένει το ηφαίστειο. Οι ηφαιστειακοί κρατήρες είναι το απόλυτο αξιοθέατο στη Νίσυρο και αξέχαστη εμπειρία. Στο τοπίο εναλλάσσονται τα χρώματα των πετρωμάτων, ενώ η θερμοκρασία παραμένει σταθερά υψηλή (έως αφόρητη), με νεφελώματα ατμών από τα θειούχα αέρια. Ο Στέφανος είναι από τους μεγαλύτερους υδροθερμικούς κρατήρες στον κόσμο (μήκους 330 μ., πλάτους 250 μ. και βάθους 30μ.), ηλικίας μόνο 3.000-4.000 ετών, ενώ υπάρχουν και άλλοι 10 επώνυμοι νεότεροι κρατήρες. Πιο πρόσφατος είναι ο Μικρός Πολυβώτης, που πρόβαλε κατά τη σεισμική έκρηξη του 1887. Το ηφαίστειο παρακολουθείται από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, μέσω ενός παρατηρητηρίου στον Εμπορειό.
Η καλντέρα μετρά 15.000 χρόνια ύπαρξης, όταν ο ηφαιστειακός κώνος κατέρρευσε, σε μια γιγάντια έκρηξη. Οσο κατεβαίνουμε στο βάθος της, το τοπίο αλλάζει: η βλάστηση χάνεται, σκόνη, βράχια, κίτρινο, πορτοκαλί, μπεζ, ένα εξωγήινο σκηνικό. Και μια έντονη δυσοσμία, σαν κλούβιο αυγό: οι αναθυμιάσεις του υδρόθειου (για τους ρομαντικούς, η ανάσα του Πολυβώτη). Ενα μονοπάτι οδηγεί στον πυθμένα του Στέφανου με «φουμαρόλες», απ' όπου ξεπετάγονται θειούχα αέρια. Λόγω της υψηλής θερμοκρασίας επιβάλλεται να έρθετε με κλειστά παπούτσια και να αποφύγετε το μεσημέρι - εξάλλου, τα χρώματα είναι το κάτι άλλο το σούρουπο. Αφού συνηθίσεις τη μυρωδιά, αφήνεσαι στην αλλόκοτη ατμόσφαιρα του τοπίου.

Αφήνοντας την άγονη καλντέρα, συνειδητοποιείς την αντίθεση με την πλούσια βλάστηση του νησιού: αμυγδαλιές, συκιές, βελανιδιές, ελιές, γαντζωμένες στα βαστάδια (αναβαθμίδες), καλύπτουν το νησί απ' άκρη σ' άκρη. Γιατί όταν τα ηφαίστεια ξεχύνουν για λίγο καιρό την οργή τους σε έναν τόπο, του χαρίζουν παράλληλα χιλιετίες ακμής χάρη στα εύφορα ηφαιστειακά εδάφη.

Η Νίσυρος έχει λίγες παραλίες, αλλά αρκούν καθότι μοναδικές. Αναμφισβήτητα, η ωραιότερη βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα από το ψαροχώρι Πάλοι, στο τέρμα του παραλιακού δρόμου. Από εκεί, ένα βατό μονοπάτι 15 λεπτών οδηγεί στην Παχιά Αμμο, που απλώνεται στην απόληξη ενός φαραγγιού. Μαύρη άμμος και βαθιά νερά, αλλά πουθενά φυσική σκιά - αν ξεχάσετε την ομπρέλα, καήκατε κυριολεκτικά. Η ζέστη το καταμεσήμερο είναι αφόρητη (το χρώμα της άμμου παίζει το ρόλο του) και το ξυπόλυτο βάδισμα μαρτύριο. Οι βουτιές στην Παχιά Αμμο συνδυάζονται τέλεια με ψαράκι στους Πάλους, τον τέταρτο οικισμό της Νισύρου, με τη μικρή μαρίνα, όπου δένουν τα ιστιοπλοϊκά, και το αρχαιολογικό ενδιαφέρον: εκεί συναντούμε ίχνη της λατρείας του Ποσειδώνα, κοντά στα Ιπποκράτεια Λουτρά -ο Ιπποκράτης ήταν από τη γειτονική Κω.

Στο δρόμο προς Νικιά, 7 χλμ. νοτιοανατολικά από τον Εμπορειό, σημαντικό αξιοθέατο είναι το μοναστήρι της Παναγίας της Κυράς (σταυροθολιακή βασιλική του 19ου αι. με καθολικό), πάνω από τις εύφορες πλαγιές της ανατολικής Νισύρου και την παραλία της Παχιάς Άμμου. Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα μοναστήρια του Αιγαίου.

Η πιο αναπάντεχη έκπληξη βρίσκεται στο Μανδράκι. Προσπεράστε το Κάστρο ακολουθώντας το βοτσαλωτό μονοπάτι και βουτήξτε στα βαθιά νερά των Χοχλάκων, με τα μεγάλα κατάμαυρα βότσαλα, την ώρα που ο ήλιος βάφει πορτοκαλιά και ρόδινα τα βράχια του Κάστρου.

Πως θα πάτε
Στη Νίσυρο θα πάτε με πλοίο από τον Πειραιά (Λιμεναρχείο, 210-4226001-4). Υπάρχει καράβι δύο φορές την εβδομάδα και το ταξίδι διαρκεί 16 ώρες. Ενας συντομότερος τρόπος είναι να μεταβείτε αεροπορικώς στην Κω και από εκεί, μέσω του λιμανιού, στην Καρδάμαινα (Λιμεναρχείο Κω, 22420-26594), μία ώρα με καραβάκι σάς χωρίζει από τη Νίσυρο.
Από τη Νίσυρο υπάρχει καθημερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση για την Κω (από το Μανδράκι και τους Πάλους), όπως και την Τήλο (πιο αραιά).

Διαμονή
Τα περισσότερα δωμάτια βρίσκονται στο Μανδράκι και είναι λιτά αλλά νοικοκυρεμένα:

Ο μικρός ξενώνας Λιοτρίδια (τηλ. 22420-31580, www.nisyros-taliotridia.gr)
Eίναι μια από τις πολυτελείς εξαιρέσεις: δύο στούντιο σε ένα ανακαινισμένο πέτρινο ελαιοτριβείο, με εκπληκτική θέα στη θάλασσα.

Μια άλλη επιλογή είναι τα 3 Αδέρφια (τηλ. 22420-31344). Βρίσκεται στο λιμάνι: ωραία θέα και υπέροχο σπιτικό πρωινό από τα χεράκια της αεικίνητης κυρίας Μαρίας.

Επίσης, ο Δημοτικός Ξενώνας Πολυβώτης (τηλ. 22420-31011).
Η πιο οικονομική λύση είναι τα Δημοτικά Λουτρά (τηλ. 22420-31284). Έξω από το Μανδράκι. Ρετρό (ώς και σουρεάλ) εσωτερικό, κοινόχρηστες (αλλά πεντακάθαρες) τουαλέτες, ένοικοι συνταξιούχοι, αλλά και νεαροί backpackers.

Στους Πάλους, θα μείνετε στα διαμερίσματα Mammis (τηλ. 22420-31453, www.mammis.com)

Φαγητό
Νυχτερινή έξοδο για ποτό και φαγητό προσφέρει το Μανδράκι, στην προκυμαία και στην πλατεία της Ηλικιωμένης, όπου τα καφενεία παραμένουν ανοιχτά από το πρωί ως αργά το βράδυ. Εξαιρετικούς μεζέδες σερβίρει η ''Φάμπρικα'' (παλιό πατητήρι, με αυλή πίσω), ενώ η πιο παλιά ταβέρνα στο νησί, η ''Νίσυρος'', διατηρεί πάντα την καλή ποιότητα του φαγητού. Στο ξενοδοχείο ''Πορφυρίς'' θα βρείτε διεθνή κουζίνα. Επιπλέον:
• Στο Μανδράκι, στην πλατεία της Ηλικιωμένης, στην πολύ φιλική Ειρήνη, με ειδικότητα στα μαγειρευτά, για σπιτικό φαγητό, σούβλα αλλά και ολόφρεσκα, θεσπέσια γλυκά. Επίσης, στο Χοχλάκι, στην παραλία, κοντά στο μπαρ Εναλλάξ.
• Στους Πάλους, οι ψαροταβέρνες Captain's House και Μάκης ενδείκνυνται για ψαράκι, συμιακό γαριδάκι και ντόπιες λιχουδιές.
• Στον Εμπορειό, εκτός από το Μπαλκόνι του Εμπορειού, στην ίδια πλατεία βρίσκεται και η καλή ταβέρνα του Τριαντάφυλλου. Και στις δύο θα δοκιμάσετε τοπικές γεύσεις (όπως πιττιές, δηλαδή ρεβιθοκεφτέδες) αλλά και φοβερά ψητά. Τα βράδια, τα τραπέζια των δύο μαγαζιών σχεδόν ενώνονται, ενώ στήνονται και αυθόρμητα γλέντια!
• Στα Νικειά βρίσκεται ο Ανδριώτης, απέναντι από το Ηφαιστειολογικό Μουσείο.

Στην πλατεία της Ηλικιωμένης, με τον πελώριο φίκο, μπορείτε να γευθείτε κουκουζίνα (την ντόπια ρακή) στο καφενείο του Αντρίκου, με την ξύλινη επιγραφή «Βάρδα Στεναχώρια»! Δεν γίνεται να έρθεις στη Νίσυρο και να μην περάσεις από εδώ. Στο κάτω-κάτω, το γράφει και σε μια μικροσκοπική ταμπελίτσα: «Ολος ο κόσμος είναι τρελοκομείο, αλλά εδώ είναι τα κεντρικά»!
Ποτό μπορείτε να πάρετε επίσης στο Εναλλάξ και στα Λιοτρίδια, που βρίσκονται σχεδόν πλάι-πλάι.

Αγορές
Γλυκό ντοματάκι, σουμάδα, κανελάδα, κάππαρη, μυζήθρα, τυρί κρασάτο και φυσικά ελαφρόπετρες θα βρείτε σε διάφορα μαγαζάκια στο Μανδράκι.

Παραλίες
Εκτός από την Παχιά Άμμο, υπάρχουν η Ασπρη Αμμος στους Πάλους και οι Λιες, μεταξύ Πάλων και Παχιάς Αμμου -αν δείτε τίποτα βόδια να δροσίζονται πλάι σας, μην παραξενευτείτε! Επίσης οι παραλίες στο Γυαλί, όπου θα πάτε με καραβάκι από το Μανδράκι.
Στα 2 χλμ. ανατολικά του Μανδρακίου, μετά τα Ιαματικά Λουτρά, βρίσκεται το Γυαλισκάρι με αμμουδιά κοντά στο ξενοδοχείο White Beach.

Πανηγύρια
Οι Νισύριοι είναι άνθρωποι που γλεντούν τη ζωή και είναι προσηλωμένοι στα παραδοσιακά τους έθιμα. Στη Νίσυρο, όπου άλλοτε λάτρευαν τον Ποσειδώνα, δεσπόζει ήδη από τους Παλαιοχριστιανικούς χρόνους το ιερό πρόσωπο της Παναγίας.
Το μεγαλύτερο πανηγύρι της Νισύρου γίνεται τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγιά τη Σπηλιανή, στο Μανδράκι. Οι ετοιμασίες του ξεκινούν από τις 6 Αυγούστου! Την ίδια μέρα γίνεται πανηγύρι και στην Παναγιά Κυρά, όπως και στις 23/8, στα Εννιάμερα της Παναγίας. Μεγάλο και το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής, κάθε Πάσχα, πάλι στη Σπηλιανή.

Χρήσιμα τηλέφωνα
Ιατρείο: 22420-31217
Δήμος: 22420-31203-4, 31419
Αστυνομία: 22420-31201
Λιμεναρχείο: 22420-31222
Ενοικιάσεις αυτοκινήτων: 22420-31459 (Διακομιχάλης)

13-09-09, 14:56	#1
ΠΛΑΤΩΝ Φέριστος παράφρων Εγγραφή: 04-06-2006 Περιοχή: Εις το ανώλεθρον ατελεύτητον άυλον Μηνύματα: 1.862	Νίσυρος Η Νίσυρος μοιάζει με γλυπτό από τη λάβα του Αιγαίου. Είναι ένα ηφαίστειο, και μάλιστα το νεότερο ενεργό στην Ελλάδα, που αναδύθηκε από τη θάλασσα πριν από 160.000 χρόνια. Σμιλεύτηκε με μαύρη λάβα, άσπρη ελαφρόπετρα και κόκκινη σκουριά -υλικά που χρησιμοποίησαν και οι κάτοικοι για να χτίσουν τα σπίτια τους. Αγριο και μαζί γαλήνιο τοπίο, γραφικά χωριά, παράξενα χρώματα με τα οποία το ηφαίστειο έχει ντύσει τη γη, φιλόξενοι ντόπιοι. Η Νίσυρος προσφέρει πολλά δώρα, με πολυτιμότερο όλων το ότι σε καλεί να γίνεις εξερευνητής. Bρισκόμαστε χιλιάδες χρόνια πίσω στο παρελθόν, στην εποχή των μύθων. Η Γιγαντομαχία μαίνεται στον ελλαδικό χώρο. Ο γίγαντας Πολυβώτης πολύ έχει μπει στο μάτι του Δία, ο οποίος στέλνει τον Ποσειδώνα στο κατόπι του. Τον καταδιώκει ώς την Κω, όπου αρπάζει ένα κομμάτι του νησιού και… του το φοράει καπέλο. Εκτοτε ο καταπλακωμένος Πολυβώτης ξεφυσάει, μουγκρίζει και σπανιότερα κουνιέται, προφανώς για να ξεπιαστεί λίγο, έτσι φυλακισμένος που είναι στα έγκατα της Γης. Κάπως έτσι γεννήθηκε η Νίσυρος, σύμφωνα με τους αρχαίους Ελληνες. Βέβαια, σήμερα, η επιστήμη έχει άλλη εξήγηση: ηφαιστειακή δραστηριότητα. Το νησί είναι πολύ εύφορο, χάρη στα ηφαιστειογενή χώματα και την υγρασία που κατακρατεί το υπέδαφος, παρότι δεν έχει πολύ νερό. Το ηφαίστειο, αν και απειλητικό, αποτελεί σήμερα πηγή ζωής για την οικονομία του νησιού, που δεν είναι πια αγροτική. Οι κάτοικοι επιβιώνουν σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Σήμερα η Νίσυρος εξάγει κυρίως ελαφρόπετρα. Μια σταλιά τόπος είναι η Νίσυρος, μόλις 41 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στους τέσσερις οικισμούς της κατοικούν συνολικά λιγότεροι από 1.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι μέτοικοι: είναι αυτή η μαγεία της Νισύρου που σαγηνεύει κυρίως τις καλλιτεχνικές ψυχές και την έχουν κάνει δεύτερο σπίτι τους. Το 65% του πληθυσμού μετανάστευσε τα τελευταία 50 χρόνια, ενώ άλλοι τουλάχιστον 3.000 Νισύριοι ζουν σε ανθηρές κοινότητες στο εξωτερικό (κυρίως την Αμερική). Το Μανδράκι είναι η πρωτεύουσα και το κεντρικό λιμάνι της Νισύρου. Τα καραβάκια από και προς την Κω πηγαινοέρχονται καθημερινά το καλοκαίρι, μεταφέροντας πολλούς εκδρομείς. Υπάρχουν πολλές ταβέρνες, τουριστικά μαγαζιά και καλά ξενοδοχεία με θέα στη θάλασσα ή στον κάμπο. Η πόλη εκτείνεται παράλληλα με την ακτογραμμή -στη μία του άκρη το λιμάνι και στην άλλη να δεσπόζει το Κάστρο, με τη σχεδόν μετέωρη Μονή της Παναγιάς της Σπηλιανής. Ανάμεσα, σπιτάκια δίπατα, λευκά, ορισμένα κυριολεκτικά μέσα στο κύμα, με γαλάζια, πράσινα, καφετιά ξύλινα μπαλκόνια και παράθυρα, ακόμα και μια μικροσκοπική αμμουδιά και ένας αγέρωχος ανεμόμυλος. Το Μανδράκι είναι ένας τοσοδούλης κυκεώνας από φροντισμένα καλντερίμια, που οδηγούν σε πλατείες όπως αυτή του κουκλίστικου Δημαρχείου ή εκείνη της Ηλικιωμένης, διάσπαρτα με κάθε λογής μαγαζάκια και μυστικά πλατώματα. Περιδιαβαίνοντας, την προσοχή τραβούν τα ψηφιδωτά σε πλατείες και αναπάντεχες γωνιές: άσπρα και μαύρα βότσαλα συνθέτουν από γεωμετρικά σχέδια ώς ζώα της στεριάς και της θάλασσας. Τα σοκάκια μάς φέρνουν στη μεσαιωνική συνοικία, στις ρίζες του Κάστρου, το οποίο έχτισαν οι Ιωαννίτες Ιππότες τον 14ο αιώνα. Μπόλικα σκαλιά οδηγούν στην τετρακοσίων και βάλε ετών Μονή της Παναγίας της Σπηλιανής, προστάτιδας της Νισύρου. Από εδώ έχεις κυριολεκτικά το Μανδράκι στο πιάτο -η μονή στέκει καμιά εκατοστή μέτρα πάνω από το χωριό, γαντζωμένη στα βράχια. Ακριβώς απέναντι λάμπει κατάλευκο το Γυαλί, ένα επίσης ηφαιστειακό νησάκι και βασική πηγή εσόδων της Νισύρου, αφού εδώ εξορύσσεται η περίφημη ελαφρόπετρα, που μας κάνει νούμερο 1 παραγωγούς στην Ευρώπη. Παλαιόκαστρο Σε ύψωμα νότια και πάνω από το Μανδράκι βρίσκεται η αρχαία ακρόπολη της Νισύρου με τα σκουρόχρωμα κυκλώπεια τείχη της, ηλικίας 2.600 ετών, η οποία αποτελεί ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα (και επιβλητικά) αρχαία κτίσματα του Αιγαίου. Καταπληκτική θέα και απόλυτη γαλήνη -αν εξαιρέσουμε τους ερωτιάρηδες τζίτζικες. Από εκεί συνεχίζει ένας δύσκολος χωματόδρομος σε τοπίο άγριο, με μόνα ίχνη πολιτισμού κάτι μικροσκοπικά ξωκλήσια, ώς τη βραχώδη ακτή Αγία Ειρήνη. Τα δύο ορεινά χωριά της Νισύρου βρίσκονται στα χείλη της καλντέρας. Ανηφορίζουμε τις πλαγιές προς τα Νικιά, έναν γραφικό διατηρητέο παραδοσιακό οικισμό, από τους αρχαιότερους (χτίστηκε από τους Δωριείς), με ασβεστωμένα καλντερίμια και τυπικά νησιώτικη αισθητική. Τα Νικιά κρέμονται στο χείλος της καλντέρας, σε απόκρημνο βράχο στα νότια του νησιού (14 χλμ. νοτιοανατολικά από το Μανδράκι). Εδώ βρίσκεται και το Ηφαιστειολογικό Μουσείο. Ηφαιστειολογικό Μουσείο Ολοκαίνουργο, στεγάζεται στο πρώην δημοτικό σχολείο των Νικειών. Είναι διαδραστικό, ό,τι πρέπει, δηλαδή, για παιδιά κάθε ηλικίας. Εδώ θα μάθετε τα πάντα για τα ηφαίστεια της Ελλάδας, θα δείτε πώς γεννήθηκε η Νίσυρος και θα θαυμάσετε ηφαιστειακά πετρώματα με ασυνήθιστα ονόματα και χρώματα. Είναι αληθινό διαμάντι, μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα, αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο. Ο άλλος ορεινός οικισμός της Νισύρου είναι ο Εμπορειός, που βρίσκεται 8 χλμ. ανατολικά από το Μανδράκι και κοντά στο ηφαίστειο. Ως το 1933 φιλοξενούσε μερικές χιλιάδες κατοίκους. Ομως, ένας σεισμός κατέστρεψε το χωριό, οδηγώντας τον κόσμο στα παράλια, στους Πάλους. Σήμερα, στον Εμπορειό ζουν μόνο 25 κάτοικοι, αλλά ανάμεσα στα φωτογενή χαλάσματα αρκετά σπίτια αναπαλαιώνονται. Εδώ ξεχωρίζουν λίγες καμαροσκέπαστες στοές και ο ναός των Εισοδίων της Παναγίας (1870). Πιο ψηλά βρίσκονται τα ερείπια του κάστρου της Παντονίκης, όμως το καλύτερο είναι το εστιατόριο Μπαλκόνι του Εμπορειού, όπου χορταίνει το μάτι με το σεληνιακό πανόραμα της καλντέρας και το στομάχι με τα φοβερά φαγητά. Το πιο διάσημο θέλγητρο της Νισύρου παραμένει το ηφαίστειο. Οι ηφαιστειακοί κρατήρες είναι το απόλυτο αξιοθέατο στη Νίσυρο και αξέχαστη εμπειρία. Στο τοπίο εναλλάσσονται τα χρώματα των πετρωμάτων, ενώ η θερμοκρασία παραμένει σταθερά υψηλή (έως αφόρητη), με νεφελώματα ατμών από τα θειούχα αέρια. Ο Στέφανος είναι από τους μεγαλύτερους υδροθερμικούς κρατήρες στον κόσμο (μήκους 330 μ., πλάτους 250 μ. και βάθους 30μ.), ηλικίας μόνο 3.000-4.000 ετών, ενώ υπάρχουν και άλλοι 10 επώνυμοι νεότεροι κρατήρες. Πιο πρόσφατος είναι ο Μικρός Πολυβώτης, που πρόβαλε κατά τη σεισμική έκρηξη του 1887. Το ηφαίστειο παρακολουθείται από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, μέσω ενός παρατηρητηρίου στον Εμπορειό. Η καλντέρα μετρά 15.000 χρόνια ύπαρξης, όταν ο ηφαιστειακός κώνος κατέρρευσε, σε μια γιγάντια έκρηξη. Οσο κατεβαίνουμε στο βάθος της, το τοπίο αλλάζει: η βλάστηση χάνεται, σκόνη, βράχια, κίτρινο, πορτοκαλί, μπεζ, ένα εξωγήινο σκηνικό. Και μια έντονη δυσοσμία, σαν κλούβιο αυγό: οι αναθυμιάσεις του υδρόθειου (για τους ρομαντικούς, η ανάσα του Πολυβώτη). Ενα μονοπάτι οδηγεί στον πυθμένα του Στέφανου με «φουμαρόλες», απ' όπου ξεπετάγονται θειούχα αέρια. Λόγω της υψηλής θερμοκρασίας επιβάλλεται να έρθετε με κλειστά παπούτσια και να αποφύγετε το μεσημέρι - εξάλλου, τα χρώματα είναι το κάτι άλλο το σούρουπο. Αφού συνηθίσεις τη μυρωδιά, αφήνεσαι στην αλλόκοτη ατμόσφαιρα του τοπίου. Αφήνοντας την άγονη καλντέρα, συνειδητοποιείς την αντίθεση με την πλούσια βλάστηση του νησιού: αμυγδαλιές, συκιές, βελανιδιές, ελιές, γαντζωμένες στα βαστάδια (αναβαθμίδες), καλύπτουν το νησί απ' άκρη σ' άκρη. Γιατί όταν τα ηφαίστεια ξεχύνουν για λίγο καιρό την οργή τους σε έναν τόπο, του χαρίζουν παράλληλα χιλιετίες ακμής χάρη στα εύφορα ηφαιστειακά εδάφη. Η Νίσυρος έχει λίγες παραλίες, αλλά αρκούν καθότι μοναδικές. Αναμφισβήτητα, η ωραιότερη βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα από το ψαροχώρι Πάλοι, στο τέρμα του παραλιακού δρόμου. Από εκεί, ένα βατό μονοπάτι 15 λεπτών οδηγεί στην Παχιά Αμμο, που απλώνεται στην απόληξη ενός φαραγγιού. Μαύρη άμμος και βαθιά νερά, αλλά πουθενά φυσική σκιά - αν ξεχάσετε την ομπρέλα, καήκατε κυριολεκτικά. Η ζέστη το καταμεσήμερο είναι αφόρητη (το χρώμα της άμμου παίζει το ρόλο του) και το ξυπόλυτο βάδισμα μαρτύριο. Οι βουτιές στην Παχιά Αμμο συνδυάζονται τέλεια με ψαράκι στους Πάλους, τον τέταρτο οικισμό της Νισύρου, με τη μικρή μαρίνα, όπου δένουν τα ιστιοπλοϊκά, και το αρχαιολογικό ενδιαφέρον: εκεί συναντούμε ίχνη της λατρείας του Ποσειδώνα, κοντά στα Ιπποκράτεια Λουτρά -ο Ιπποκράτης ήταν από τη γειτονική Κω. Στο δρόμο προς Νικιά, 7 χλμ. νοτιοανατολικά από τον Εμπορειό, σημαντικό αξιοθέατο είναι το μοναστήρι της Παναγίας της Κυράς (σταυροθολιακή βασιλική του 19ου αι. με καθολικό), πάνω από τις εύφορες πλαγιές της ανατολικής Νισύρου και την παραλία της Παχιάς Άμμου. Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα μοναστήρια του Αιγαίου. Η πιο αναπάντεχη έκπληξη βρίσκεται στο Μανδράκι. Προσπεράστε το Κάστρο ακολουθώντας το βοτσαλωτό μονοπάτι και βουτήξτε στα βαθιά νερά των Χοχλάκων, με τα μεγάλα κατάμαυρα βότσαλα, την ώρα που ο ήλιος βάφει πορτοκαλιά και ρόδινα τα βράχια του Κάστρου. Πως θα πάτε Στη Νίσυρο θα πάτε με πλοίο από τον Πειραιά (Λιμεναρχείο, 210-4226001-4). Υπάρχει καράβι δύο φορές την εβδομάδα και το ταξίδι διαρκεί 16 ώρες. Ενας συντομότερος τρόπος είναι να μεταβείτε αεροπορικώς στην Κω και από εκεί, μέσω του λιμανιού, στην Καρδάμαινα (Λιμεναρχείο Κω, 22420-26594), μία ώρα με καραβάκι σάς χωρίζει από τη Νίσυρο. Από τη Νίσυρο υπάρχει καθημερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση για την Κω (από το Μανδράκι και τους Πάλους), όπως και την Τήλο (πιο αραιά). Διαμονή Τα περισσότερα δωμάτια βρίσκονται στο Μανδράκι και είναι λιτά αλλά νοικοκυρεμένα: Ο μικρός ξενώνας Λιοτρίδια (τηλ. 22420-31580, www.nisyros-taliotridia.gr) Eίναι μια από τις πολυτελείς εξαιρέσεις: δύο στούντιο σε ένα ανακαινισμένο πέτρινο ελαιοτριβείο, με εκπληκτική θέα στη θάλασσα. Μια άλλη επιλογή είναι τα 3 Αδέρφια (τηλ. 22420-31344). Βρίσκεται στο λιμάνι: ωραία θέα και υπέροχο σπιτικό πρωινό από τα χεράκια της αεικίνητης κυρίας Μαρίας. Επίσης, ο Δημοτικός Ξενώνας Πολυβώτης (τηλ. 22420-31011). Η πιο οικονομική λύση είναι τα Δημοτικά Λουτρά (τηλ. 22420-31284). Έξω από το Μανδράκι. Ρετρό (ώς και σουρεάλ) εσωτερικό, κοινόχρηστες (αλλά πεντακάθαρες) τουαλέτες, ένοικοι συνταξιούχοι, αλλά και νεαροί backpackers. Στους Πάλους, θα μείνετε στα διαμερίσματα Mammis (τηλ. 22420-31453, www.mammis.com) Φαγητό Νυχτερινή έξοδο για ποτό και φαγητό προσφέρει το Μανδράκι, στην προκυμαία και στην πλατεία της Ηλικιωμένης, όπου τα καφενεία παραμένουν ανοιχτά από το πρωί ως αργά το βράδυ. Εξαιρετικούς μεζέδες σερβίρει η ''Φάμπρικα'' (παλιό πατητήρι, με αυλή πίσω), ενώ η πιο παλιά ταβέρνα στο νησί, η ''Νίσυρος'', διατηρεί πάντα την καλή ποιότητα του φαγητού. Στο ξενοδοχείο ''Πορφυρίς'' θα βρείτε διεθνή κουζίνα. Επιπλέον: • Στο Μανδράκι, στην πλατεία της Ηλικιωμένης, στην πολύ φιλική Ειρήνη, με ειδικότητα στα μαγειρευτά, για σπιτικό φαγητό, σούβλα αλλά και ολόφρεσκα, θεσπέσια γλυκά. Επίσης, στο Χοχλάκι, στην παραλία, κοντά στο μπαρ Εναλλάξ. • Στους Πάλους, οι ψαροταβέρνες Captain's House και Μάκης ενδείκνυνται για ψαράκι, συμιακό γαριδάκι και ντόπιες λιχουδιές. • Στον Εμπορειό, εκτός από το Μπαλκόνι του Εμπορειού, στην ίδια πλατεία βρίσκεται και η καλή ταβέρνα του Τριαντάφυλλου. Και στις δύο θα δοκιμάσετε τοπικές γεύσεις (όπως πιττιές, δηλαδή ρεβιθοκεφτέδες) αλλά και φοβερά ψητά. Τα βράδια, τα τραπέζια των δύο μαγαζιών σχεδόν ενώνονται, ενώ στήνονται και αυθόρμητα γλέντια! • Στα Νικειά βρίσκεται ο Ανδριώτης, απέναντι από το Ηφαιστειολογικό Μουσείο. Στην πλατεία της Ηλικιωμένης, με τον πελώριο φίκο, μπορείτε να γευθείτε κουκουζίνα (την ντόπια ρακή) στο καφενείο του Αντρίκου, με την ξύλινη επιγραφή «Βάρδα Στεναχώρια»! Δεν γίνεται να έρθεις στη Νίσυρο και να μην περάσεις από εδώ. Στο κάτω-κάτω, το γράφει και σε μια μικροσκοπική ταμπελίτσα: «Ολος ο κόσμος είναι τρελοκομείο, αλλά εδώ είναι τα κεντρικά»! Ποτό μπορείτε να πάρετε επίσης στο Εναλλάξ και στα Λιοτρίδια, που βρίσκονται σχεδόν πλάι-πλάι. Αγορές Γλυκό ντοματάκι, σουμάδα, κανελάδα, κάππαρη, μυζήθρα, τυρί κρασάτο και φυσικά ελαφρόπετρες θα βρείτε σε διάφορα μαγαζάκια στο Μανδράκι. Παραλίες Εκτός από την Παχιά Άμμο, υπάρχουν η Ασπρη Αμμος στους Πάλους και οι Λιες, μεταξύ Πάλων και Παχιάς Αμμου -αν δείτε τίποτα βόδια να δροσίζονται πλάι σας, μην παραξενευτείτε! Επίσης οι παραλίες στο Γυαλί, όπου θα πάτε με καραβάκι από το Μανδράκι. Στα 2 χλμ. ανατολικά του Μανδρακίου, μετά τα Ιαματικά Λουτρά, βρίσκεται το Γυαλισκάρι με αμμουδιά κοντά στο ξενοδοχείο White Beach. Πανηγύρια Οι Νισύριοι είναι άνθρωποι που γλεντούν τη ζωή και είναι προσηλωμένοι στα παραδοσιακά τους έθιμα. Στη Νίσυρο, όπου άλλοτε λάτρευαν τον Ποσειδώνα, δεσπόζει ήδη από τους Παλαιοχριστιανικούς χρόνους το ιερό πρόσωπο της Παναγίας. Το μεγαλύτερο πανηγύρι της Νισύρου γίνεται τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγιά τη Σπηλιανή, στο Μανδράκι. Οι ετοιμασίες του ξεκινούν από τις 6 Αυγούστου! Την ίδια μέρα γίνεται πανηγύρι και στην Παναγιά Κυρά, όπως και στις 23/8, στα Εννιάμερα της Παναγίας. Μεγάλο και το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής, κάθε Πάσχα, πάλι στη Σπηλιανή. Χρήσιμα τηλέφωνα Ιατρείο: 22420-31217 Δήμος: 22420-31203-4, 31419 Αστυνομία: 22420-31201 Λιμεναρχείο: 22420-31222 Ενοικιάσεις αυτοκινήτων: 22420-31459 (Διακομιχάλης)

Συνδεδεμένοι χρήστες που διαβάζουν αυτό το θέμα: 1 (0 μέλη και 1 επισκέπτες)