Άνδρος

[ΠΛΑΤΩΝ]

Η Άνδρος, το βορειότερο νησί των Κυκλάδων, βρίσκεται ανάμεσα στην Εύβοια και την Τήνο και μπορεί να χαρακτηριστεί νησί των εφοπλιστών και των ναυτικών. Οι περισσότεροι κάτοικοί της ασχολούνταν με τη ναυτιλία, η οποία έπαιζε πρωτεύοντα ρόλο στην οικονομική ζωή του νησιού, ήδη από την εποχή της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, ενώ σήμερα την πρώτη θέση κατέχει ο τουρισμός.
Το νησί ''σέρνει'' πίσω του πλούσια ιστορία, που ξεκινάει από τον ονομαστό μάντη Άνδρο -που της έδωσε το όνομά του- και το νεολιθικό οικισμό στον Στρόφυλα και συνεχίζεται με τη μεγάλη ακμή των Γεωμετρικών χρόνων, τη Βυζαντινή άνθηση, τη Φραγκοκρατία και τη ναυτική έκρηξη των νεότερων χρόνων.
Τούτη η νησιωτική γωνιά του Αιγαίου διαφέρει από τα άλλα κυκλαδονήσια, καθώς το ορεινό ανάγλυφό της συμπληρώνεται από την πλούσια βλάστηση και τα άφθονα τρεχούμενα και υπόγεια νερά. Διαφέρει επίσης και στην αρχιτεκτονική ταυτότητα, καθώς στη Χώρα, στους άλλους οικισμούς και στην ύπαιθρο συναντάμε εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία, ''παράγωγα'' του φυσικού περιβάλλοντος όσο και της οικονομικής ευμάρειας που έφερε η ναυτιλία.


Σημείο αναφοράς στην περιήγηση του νησιού είναι η αρχόντισσα Χώρα, πατρίδα καπεταναίων και εφοπλιστών, που συνδυάζει έξοχα την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική με τα πανέμορφα νεοκλασικά κτήρια και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι με την έντονη τουριστική κίνηση.
Χαρισματική από τη φύση και κοσμημένη με αρχιτεκτονική ευαισθησία, η Χώρα, μαζί με τους περιαστικούς οικισμούς, προικίστηκε πλουσιοπάροχα από τους καπετάνιους που γέννησε. Σήμερα, δεν έχει επιλέξει ακόμα τον νέο της κύρη. Από τη μια θυμάται τη θάλασσα, από την άλλη γλυκοκοιτάζει τη στεριά.
Εξίσου ενδιαφέρουσα, βέβαια, είναι η περιήγηση και στο υπόλοιπο νησί, στο Μπατσί και στο Γαύριο, στη Μεσσαριά και στα Αποίκια, στο Κόρθι και στην Παλαιόπολη, στα παράλια αλλά και στην ενδοχώρα.
Το λιμάνι του Γαυρίου είναι το μόνο ασφαλές του νησιού, ζωντανό, με ταβέρνες και καφέ ακόμα και το χειμώνα. Ο δρόμος που διασχίζει τη ραχοκοκαλιά του νησιού από το Γαύριο μέχρι τη Χώρα είναι η καλύτερη εισαγωγή στο νησί. Καταλαβαίνεις ότι η Ανδρος έχει βουνά, καλλιεργημένες αναβαθμίδες -τις αποκαλούμενες αιμασιές-, καταπράσινες ρεματιές, πλούσιες πηγές, αμμουδιές… Ο,τι, με λίγα λόγια, μπορεί να θελήσει κανείς από ένα νησί των Κυκλάδων και της Επτανήσου συγχρόνως.
Το Μπατσί είναι «το μοναδικό μέρος του νησιού στο οποίο χωνέψανε πως ο τουρισμός είναι πηγή πλούτου», όπως αναφέρει ο εξαίρετος δημοσιογράφος Οδυσσέας Γιαννούλης εν έτει 1964. Παρότι αποτελεί παράδειγμα τουριστικής ανάπτυξης προς αποφυγήν για την υπόλοιπη Ανδρο, τα μαθήματα που πήρε από τα δεινά του μαζικού τουρισμού ωθούν σήμερα το Μπατσί να ανεβάζει τον πήχυ στην ποιότητα της φιλοξενίας και του φαγητού.


Παίρνοντας τον κεντρικό δρόμο προς τη Χώρα μπορείτε να κάνετε μια παράκαμψη αριστερά και να φτάσετε στους Μένητες. Το χωριό είναι χτισμένο σε πανέμορφο καταπράσινο περιβάλλον με αιωνόβια δέντρα και με πολλά τρεχούμενα νερά, όπου αξίζει να επισκεφτείτε τις περίφημες πηγές που άλλοτε τις ονόμαζαν πηγές του Διονύσου. Τις κοσμούν μαρμάρινες λεοντοκεφαλές απ' όπου αναβλύζει το νερό. Εδώ βρίσκεται και η εκκλησία της Παναγίας Βεργή, με ξυλόγλυπτο τέμπλο.


Αξίζει επίσης να επισκεφτείτε το χωριό Λάμυρα, καταπράσινο χωριό με πολλά νερά και όμορφη θέα προς τη Χώρα.
«Στα Λάμυρα […] διακρίνονται κήποι ευθαλείς μετά λαμπρών επαύλεων, και λειμώνες χλοανθείς και αγροί βαθύσκιοι, και εκτάσεις κατάφυτοι εκ λεμονέων, πορτοκαλέων, μανδαρινέων και ποικίλων άλλων οπωροφόρων δένδρων, αποπνεόντων μεθυστικά αρώματα» (περιγραφή του γνωστού ιστοριογράφου της Ανδρου Δημητρίου Πασχάλη).
Ακολουθήστε το καλοδιατηρημένο καλντερίμι από τα Λάμυρα προς το Μεσαθούρι και την Υψηλού. Από εδώ περνάει τμήμα του μεγαλύτερου μονοπατιού, που οδηγεί από τη Μεσαριά στη Χώρα και είναι σηματοδοτημένο με το νούμερο 1. Οι εικόνες του Δημητρίου Πασχάλη έχουν μείνει απαράλλακτες στον αιώνα που έχει περάσει και ο περίπατος ανάμεσα στα καπετανόσπιτα δεν μπορεί παρά να σε κάνει να ζηλέψεις τους τυχερούς κατοίκους τους, που επανέρχονται κάθε χρόνο για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Στην Υψηλού κάντε μια στάση στην ταβέρνα Ασημόλευκα, όνομα και χάρη στο φουντωτό δέντρο της.

Επόμενη στάση στις Στραπουριές, προς αναζήτηση του περίφημου Πύργου του Αθηναίου. Στις Στραπουριές, λίγο πιο πάνω, υπήρχαν παλαιότερα πολλοί νερόμυλοι, δύο από τους οποίους εξακολουθούν να λειτουργούν. Εδώ βρίσκεται και το εκκλησάκι του Αϊ-Γιάννη του Καμαριανού (ονομάστηκε έτσι από τις καμάρες που κοσμούν τον περίβολό του). Εδώ βρίσκεται επίσης ο πύργος Φολερού. Ο Φολερός ήταν τραπεζίτης στη Βενετία. Όταν πριν από μερικά χρόνια γκρέμισαν τον τρίτο όροφο του πύργου, βρέθηκαν στον τοίχο εκατοντάδες βενετσιάνικα νομίσματα.
Κατεβαίνοντας από τον κεντρικό δρόμο των Στραπουργιών προς το νεκροταφείο, θα βρείτε την «Οδό», όπως αποκαλούν οι ντόπιοι το καλντερίμι που κατασκεύασε ο Αθηναίος για να φτάνει μέχρι την έπαυλή του. Ο τάφος του, όπως και το άκρως πολυτελές, νεοκλασικών επιρροών αρχοντικό ανάμεσα στα περιβόλια, είναι εγκαταλελειμμένα. Η ιστορία του, κάτι μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, θέλει τον πάμφτωχο Αθηναίο να πλουτίζει στην Αλεξάνδρεια χάρη στο περίφημο ζαχαροπλαστείο του και να επιστρέφει τα καλοκαίρια στην πατρίδα του για τις εξίσου περίφημες βεγγέρες στην έπαυλη.


''Καταθέλγει τον εραστήν της φύσεως και κρατεί αυτόν αιχμάλωτον ως νε γοητεία'', γράφει αυτός ο -κατά παράξενο τρόπο- επίκαιρος ιστοριογράφος Δημήτριος Πασχάλης για τη διαδρομή που ξεκινά από τα Αποίκια, εξελίσσεται στα μυροβόλα δάση των Απατουρίων και των Στενιών και καταλήγει στον όρμο Γιάλια.
Τα Αποίκια, πνιγμένα στην πυκνή βλάστηση, με πολλά τρεχούμενα νερά, είναι φημισμένα για την ιαματική πηγή Σάριζα, στις παρυφές του όρους Πέταλο, η συστηματική εκμετάλλευση της οποίας άρχισε το 1929. Στο χωριό λειτουργεί εργοστάσιο εμφιάλωσης του περίφημου νερού, το οποίο διανέμεσται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στα Αποίκια, το Δεκαπενταύγουστο, γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Το χωριό είναι ένα μείγμα παλιών αρχοντικών και κτιρίων αισθητικής του 1970, τα δεύτερα λόγω της μεγάλης άνθησης που γνώρισαν χάρη στην πηγή της Σάριζας.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις που έγιναν ήδη από τα μέσα του 1800, το νερό ενδείκνυται «για παθήσεις του στομάχου, του ήπατος και των χοληφόρων, του ουρο-ποιητικού συστήματος». Ομως η επιστήμη προχώρησε και ο ιαματικός τουρισμός άλλαξε ανεπιστρεπτί, αφήνοντας την κρήνη με τη μαρμάρινη πλάκα του 1787 πιο έρημη από ποτέ.


Από τα Αποίκια, ακολουθώντας ένα μονοπάτι (10'-15' περπάτημα), φτάνετε στην κατάφυτη ρεματιά Πιθάρα, που τη διαρρέει ο ποταμός των Γιαλιών που πηγάζει από τις Ευρουσιές. Εδώ θα απολαύσετε ένα πραγματικό μνημείο της φύσης μέσα στα πλατάνια, με μικρούς καταρράκτες, λίμνες και εντυπωσιακούς σχηματισμούς λείων βράχων. Ο διάσημος καταρράκτης της Πιθάρας είναι ιδανικός για ένα γρήγορο μπάνιο και αν θέλετε μπορείτε να συνεχίσετε την περιήγησή σας ακολουθώντας το σκαλωτό μονοπάτι που ξεκινά κοντά στο εμφιαλωτήριο και είναι σημασμένο με το νούμερο 8.

Συνεχίστε προς τα Απατούρια, μέσα από πυκνή βλάστηση με βελανιδιές, ελιές και καρυδιές, περιποιημένες κατοικίες με κήπους και συντροφιά τα νερά που ακολουθούν τον δικό τους δρόμο για να καταλήξουν στα Γιάλια. Τα Απατούρια είναι ένα καταπράσινο χωριό, με γραφικές μικρές γέφυρες και με πολλά παλιά αρχοντικά.
Περάστε από τον ανακαινισμένο πύργο του Αγαδάκη, που λειτουργεί ως συνεδριακός χώρος, και λίγο πριν διασχίσετε το δρόμο για να βρεθείτε στις Στενιές, σταθείτε μπροστά στον επιβλητικό τριώροφο πύργο του Μπίστη-Μουβελά, αξιόλογο δείγμα οχυρωμένης κατοικίας του 17ου αιώνα. Τι κρίμα να ερειπώνεται ένα τέτοιο αρχιτεκτονικό μνημείο. Μέχρι 300 άτομα φιλοξενούσε η πολυτελής σάλα του!


Οι ΣτενιέςΣτενιές, το ονομαστό πανέμορφο καπετανοχώρι της Ανδρου, είναι σκαρφαλωμένες σε κατάφυτο λόφο, πνιγμένες στο πράσινο και με εντυπωσιακή θέα στη θάλασσα. Απέχουν 5 χλμ. βορειοδυτικά από τη Χώρα. Στο χωριό μπορείτε να δείτε πολλά αρχοντόσπιτα νεοκλασικού ρυθμού που ανήκουν σε εφοπλιστές και καπεταναίους, αλλά και γραφικά στενά νησιώτικα σοκάκια. Στον κεντρικό δρόμο του χωριού θα δείτε και τη σκεπαστή βρύση-πλυσταριό, το Πεντάβρυσο, ενώ στην Πέρα Πάντα το γραφικό γεφύρι του.
Φτάνοντας στο γραφικό γεφύρι του Λέοντος, δείτε απέναντί σας τη «Φάμπρικα». Το μακαρονοποιείο των Εμπειρίκων με την εντυπωσιακή φτερωτή του νερόμυλου ακολούθησε τη μοίρα του μεταξουργείου του Νημποριού και η λειτουργία του διακόπηκε το 1930, λόγω των δυσκολιών συγκοινωνίας στο νησί. Η ανηφόρα από τις Κάτω στις Πάνω Στενιές είναι εξαντλητική, αλλά αξίζει τον κόπο. Σε κάθε βήμα, όπως και σε όλη την υπόλοιπη Ανδρο -εδώ λίγο παραπάνω-, ξεφυτρώνει και μια μαρμάρινη πλάκα με το όνομα κάποιου δωρητή, διάσημου ή άσημου. Φράσεις που κλείνουν με: «…οι κάτοικοι του χωριού ευγνωμονούντες». Υποτακτικό ακούγεται από τη μια πλευρά, από την άλλη μόνο έτσι μπορούν να δικαιολογηθούν οι αριστοτεχνικά κατασκευασμένοι και καλοδιατηρημένοι δημόσιοι χώροι του νησιού.
Τα κεραμιδωτά διώροφα σπίτια με τους κήπους και οι δύο μεγάλες εκκλησίες θυμίζουν το μεγαλείο του πιο ναυτικού χωριού της Ανδρου την εποχή του 1960, που είχε σχολείο με 200 παιδιά, 11 παντοπωλεία, 3 κρεοπωλεία και 2 αρτοποιεία. Μόνο οι άντρες έλειπαν, όπως άλλωστε και στη Χώρα...

Η αμμουδερή παραλία Γιάλια, σε μικρή απόσταση από το χωριό, είναι πανέμορφη με πρασινογάλανα νερά. Τα Γιάλια σας περιμένουν για την καλύτερη ανταμοιβή ενός οδοιπόρου: ένα δροσιστικό μπάνιο. Το λιθόστρωτο από τις Στενιές οδηγεί σε έναν από τους σημαντικότερους υγρότοπους της Ανδρου. Το ποτάμι που έρχεται ψηλά από τις Ευρούσες ρέει ανάμεσα σε πλατάνια, ευκαλύπτους, επιβλητικά εξοχικά.


Η καλύτερη ώρα να φτάσεις στη Χώρα είναι το σούρουπο. Είτε έρχεσαι από τις Στενιές είτε από το Κόρθι, η λωρίδα γης που προπορεύεται μέσα στη θάλασσα βυθίζεται λες για λίγες στιγμές και γρήγορα φωτίζεται, όπως τα βαπόρια τη νύχτα. Στο ένα της πλευρό βρίσκεται το ανεπτυγμένο τουριστικά Νημποριό, στο άλλο της πλευρό το καταπράσινο Παραπόρτι, δύο όρμοι-φύλακες που δεν μοιάζουν καθόλου μεταξύ τους. Τα φώτα ανάβουν στο εσωτερικό των αρχοντικών και η «κλοπή» εικόνων είναι μαγεία.
Η αρχοντική Χώρα της Άνδρου (και Κάτω Κάστρο ή Κάστρο) βρίσκεται στην ανατολική ακτή του ομώνυμου νησιού, σε υψόμετρο 20 μ.
Η Χώρα γνώρισε κατά καιρούς ιδιαίτερη ακμή. Κατά την Τουρκοκρατία, λειτουργούσε εδώ η Σχολή Ελληνικών Γραμμάτων, ενώ από το 1836 το Ορφανοτροφείο και στη συνέχεια η Σχολή του Θεόφιλου Καΐρη, με σπουδαστές απ' όλη την Ελλάδα. Κατά τα νεότερα χρόνια, και ιδιαίτερα μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ανδριώτες πλοιοκτήτες είχαν ισχυρή και πολλαπλή παρουσία στην παγκόσμια ναυτιλία.


Η Άνδρος, με 1.508 κατοίκους (απογραφή 2001), έδρα του ομώνυμου δήμου, αποτελεί το εμπορικό, διοικητικό και πολιτισμικό κέντρο του νησιού. Πατρίδα ονομαστών εφοπλιστών και καπεταναίων, διατηρεί την παλιά της αίγλη, με τα πανέμορφα αρχοντικά της, τα δημόσια νεοκλασικά κτήρια, τις αξιόλογες εκκλησίες, τις πλατείες, τους πλακόστρωτους δρόμους, τα γραφικά νησιώτικα σοκάκια, αλλά και τα μουσεία και ιδρύματά της, με προεξάρχον το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Γουλανδρή), το οποίο και αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τους επισκέπτες, με τις αξιόλογες εκθέσεις και εκδηλώσεις που οργανώνει.
«Η Ανδρος κυριολεκτικώς εσαρώθη από την αστυφιλίαν, η οποία δίδει την εντύπωσιν ομαδικής φυγής», διηγείται ο Δημήτριος Πολέμης στην «Ιστορία της Ανδρου». Και παρότι στη Χώρα δεν συναντάς τόσες μαρμάρινες επιγραφές με δωρεές, οι ακμαίοι εφοπλιστές της, με πρωτεργάτη τον Αλκιβιάδη Εμπειρίκο, φρόντισαν προτού, αλλά και αφού μετοίκησαν, να της δώσουν προικιά. Τα επιβλητικά έργα υποδομής ξεπερνούσαν κάθε φαντασία, ακόμα και των Αθηναίων, οι οποίοι στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στερούνταν την πρωτοπορία του υδραγωγείου, της αποχέτευσης και του ηλεκτρισμού που απολάμβανε η Χώρα. Η Καΐρειος Βιβλιοθήκη, η Λέσχη Ανδρίων, το Γυμνάσιο, το Ιδρυμα Κυδωνιέως, το Εμπειρίκειο Γηροκομείο, ακόμα και το φαρμακείο της Μαρίας Βενετίκη και το ζαχαροπλαστείο του Λάσκαρη περιβάλλονται με μια αριστοκρατική αύρα. Από τη ζωντάνια του κεντρικού δρόμου της Αγοράς περάστε την αποκαλούμενη «Πόρτα», που οδηγεί στην παλιά πόλη. Τον Μεσαίωνα έκλεινε ερμητικά για να προστατεύσει τους κατοίκους της, σήμερα είναι το πέρασμα από την κίνηση στη γαλήνη. Περπατήστε ανάμεσα στα ενετικά και νεότερα αρχοντικά για να φτάσετε στον Αφανή Ναύτη.


Εδώ στην πλατεία της Ρίβας, βρίσκεται το χάλκινο άγαλμα του Αφανούς Ναύτη, έργο του γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου, ο οποίος καταγόταν από το νησί.
Εδώ θα νιώσετε νοερά τη μελαγχολία των οικογενειών που ανέμιζαν τα σεντόνια για να τα δουν στο πλοίο, που έκοβε πάντα ταχύτητα έξω από τη Χώρα ταξιδεύοντας προς τη Μαύρη Θάλασσα. Και οι αναλαμπές του Τουρλίτη, του φάρου που στέκει ακλόνητος πάνω σε μια στάλα βράχο, σαν να ήταν η μόνη τους παρηγοριά. Χάθηκαν αυτές οι στιγμές ανεπιστρεπτί για την Ανδρο. Και όσο απομακρύνεται από τη ναυτιλία, που της προσέφερε τον μέχρι σήμερα πλούτο της, τόσο πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη ενός νέου οράματος.
Από την πλατεία θα δείτε και τα λείψανα του ενετικού κάστρου, ενώ ολόγυρα η θέα προς τη θάλασσα και τα διάφορα σημεία του οικισμού είναι πανέμορφη.


Συνεχίζεται

[ΠΛΑΤΩΝ]

Τα χωριά του Κορθίου
Η κοιλάδα της Μεσαριάς που ενώνει τη Χώρα με τις νοτιοανατολικές ακτές αποτελούσε το οικονομικό κέντρο του νησιού κατά τη Βυζαντινή εποχή, καθώς και κέντρο εκτροφής μεταξοσκωλήκων για την παραγωγή μεταξιού. Σήμερα, από τη Μεσαριά μπορεί κανείς να φτάσει σε ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα αξιοθέατα του νησιού, καθώς και στην περιοχή του Όρμου Κορθίου, που προσφέρεται για ήσυχες διακοπές, χωρίς να λείπει και η νυχτερινή διασκέδαση για όσους την επιθυμούν.


Δίπλα από τον Όρμο βρίσκεται η διασημότερη παραλία της Άνδρου, της Γριάς το Πήδημα. Άλλες παραλίες είναι ο Άγιος Φανούριος και το λιμανάκι της Αγίας Αικατερίνης. Όλες οι παραλίες είναι κατάλληλες και για θαλάσσια σπορ. Στον οικισμό Ρογό (1,5 χλμ. περίπου από τον Όρμο) μπορείτε να επισκεφτείτε το ναό της Παναγίας, με το περίφημο τέμπλο. Στην περιοχή του Όρμου, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οργανώνονται τα ''Κορθιανά'', με ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ στις 27 Αυγούστου, γιορτή του Αγίου Φανουρίου, γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα λαογραφικά δρώμενα του καρναβαλιού.
Αξίζει να επισκεφτείτε τα χωριά Αηδόνια, με τα πυργόσπιτα, την τρίκρουνη, καμαροσκέπαστη μαρμάρινη βρύση (διακοσμημένη με μεταβυζαντινά ανάγλυφα) και τους ναούς των Αγίων Πάντων (με ξυλόγλυπτο τέμπλο του 18ου αι.) και των Αγίων Σαράντα (με αξιόλογη συλλογή βυζαντινών εκκλησιαστικών κειμηλίων) καθώς και το Κόρθι, με τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Νικολάου (12ος αι.) αλλά και το μοναδικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στις Κυκλάδες. Στο χώρο όπου φιλοξενείται ακούγονται παιδικές φωνές από το 1813, όταν ο ιερομόναχος και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Σαμουήλ Πλασίμης ίδρυσε τη Σχολή της Αγίας Τριάδας.
Μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε τα χωριά Μουσιώνα, Αμονακλιό, Αϊπάτια, Πίσω Μεριά και Καππαριά. Σε όλα τα χωριά, με το μοναδικό φυσικό περιβάλλον, θα δείτε υπέροχα αρχοντικά αλλά και πυργόσπιτα, στενά νησιώτικα δρομάκια, βυζαντινές εκκλησίές, περιστερώνες και μοναδικές κρήνες.
Από τα Αηδόνια, χωματόδρομος αλλά και μονοπάτι οδηγεί στο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη στη θέση Κρεμμύδες και στην ομώνυμη παραλία.
Στην περιοχή βρίσκονται και δύο αξιόλογα μοναστήρια του νησιού: η Μονή Φλετρών ή Ζωοδόχου Πηγής, στη θέση Φλετρά, δίπλα σε πηγή με τρεχούμενο νερό, και η Μονή Τρομαρχιών (Παναγιά η Τρομαρχιανή), με υπέροχη θέα στο Αιγαίο. Νοτιότερα, βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Μόνης, μετόχι της Μονής Παναχράντου.


Τα χωριά του Κορθίου, από τα Αηδόνια μέχρι την Καππαριά, δεν τα επισκέπτεσαι ούτε για τα παραδοσιακά καφενεία ούτε για τις καλές ταβέρνες. Καθαρά οικιστικά σύνολα, προσφέρονται για απολαυστικούς περιπάτους και καταπληκτικά αρχιτεκτονικά τοπία. Η καλαισθησία δεν φαίνεται μόνο στα μεγάλα, αλλά και στα μικρά: διακριτικές ταμπελίτσες σε οδηγούν από χωριό σε χωριό, ενώ ακόμα και οι στάσεις του λεωφορείου μοιάζουν με αφαιρετικούς περιστεριώνες. Ανηφορίζοντας στο χωριό, τα εντυπωσιακά πυργόσπιτα επιβάλλονται με την παρουσία τους. Οι ψηλοί πύργοι, δύο ή τριών ορόφων, χτισμένοι μακριά από τη θάλασσα, διαφέντευαν όλη την περιοχή επί ενετοκρατίας. Στο κατώγι βρίσκονταν οι βοηθητικοί χώροι και οι υπόγειες κρυψώνες που οδηγούσαν σε μακρινή απόσταση, για να εξυπηρετούν είτε την ανάγκη διαφυγής είτε την τροφοδοσία.


Η λέξη πύργος στην Άνδρο έχει αποκτήσει ευρύτερη έννοια, καθώς σήμερα ονομάζουν πύργους και τα μεγάλα αρχοντόσπιτα.
Οι πύργοι της Άνδρου ανήκαν σε αρχοντικές οικογένειες και μαρτυρούνται ήδη από το 1700 (Tournefort). Άρχισαν να χτίζονταν ήδη από το 17ο αιώνα, σε απόσταση από τη θάλασσα και σε καίριες θέσεις των τσιφλικιών. Δεν ήταν μόνο κατοικίες, αλλά είχαν και αμυντική αποστολή.
Στον πρώτο όροφο βρισκόταν το σαλόνι και στον δεύτερο τα υπνοδωμάτια. Η πόρτα εισόδου δεν ήταν στο ισόγειο, αλλά στον πρώτο όροφο, και για να μπουν στο σπίτι χρησιμοποιούσαν μια ξύλινη σκάλα την οποία απέσυραν το βράδυ. Μόνο όταν εξέλιπε ο κίνδυνος των πειρατών κατασκευάστηκε πέτρινη σκάλα. Την πόρτα υπεράσπιζαν «αι παρακυπτικαί θυρίδαι», από όπου έριχναν ζεματιστό νερό, λάδι ή πέτρες. Ο πρώτος όροφος δεν είχε παράθυρα, αλλά τις λοξίκες, από όπου έμπαινε το φως και έβγαινε η κάννη του όπλου. Μονάχα ο δεύτερος όροφος είχε μικρά παράθυρα.

Το πέτρινο λοξό (από κατασκευής) γεφύρι κάτω από τον κεντρικό δρόμο οδηγεί στη συνοικία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και στο καθαυτό Κόρθι. Υπάρχει πάντα και η επιλογή του αυτοκινήτου, όμως η εναλλαγή του κυκλαδίτικου ήλιου που σε τσουρουφλίζει με τα σύντομα περάσματα από καταπράσινες οάσεις ή κρήνες κάνουν το περπάτημα ευχάριστο. Πηγαίνετε προς τον Αγιο Ιωάννη τον Θεολόγο με το χαρακτηριστικό κυπαρίσσι στη στέγη. Πρόσφατες έρευνες χρονολογούν την εκκλησία στον 5ο αιώνα -δηλαδή σύγχρονη με τις κατακόμβες της Μήλου- και ανοίγουν νέους δρόμους στην επιστημονική έρευνα για τα πρωτοχριστιανικά χρόνια στην Ελλάδα.
Ο μεσαιωνικός οικισμός με τα στενά περάσματα συναγωνίζεται σε καλαισθησία τα αρχοντόσπιτα στη συνοικία Μπενετιάνο στο Αμονακλειού, όπου μπορεί κανείς να δει πώς ήταν ο οικισμός πριν από 500 χρόνια. Δεν είναι βέβαια όλα ιδανικά. Σύγχρονες παρεμβάσεις, που απεκδύθηκαν τη σοφία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, δεν λείπουν. Οπως στην Πίσω Μεριά. Αυτό που αξίζει να επισκεφτεί κανείς στην Πίσω Μεριά είναι τους νερόμυλους στο Μπουρό, ψηλά πάνω από το χωριό. Ψηλότερα θα συναντήσετε την Καππαριά.


Με μια γρήγορη ματιά θα δείτε πολλούς περιστεριώνες! Σύμφωνα με την παράδοση, η ιστορία των περιστεριώνων ανάγεται στους Ενετούς, οι οποίοι εφάρμοζαν το «droit de colombier», το δικαίωμα δηλαδή να διατηρούν μόνο αυτοί περιστεριώνα. Οι νησιώτες χωρικοί ήταν υπεύθυνοι για το χτίσιμο, το ασβέστωμα και την περιποίηση των περιστεριώνων αλλά και υπαίτιοι για τις ζημιές που προκαλούσαν τα περιστέρια στα κτήματα. Το βέβαιο είναι ότι τα εύγευστα πιτσούνια αλλά και η πλούσια κοπριά τους έκαναν την παρουσία των περιστεριώνων κάτι παραπάνω από ένα καλαίσθητο αρχιτεκτόνημα που στολίζει σήμερα τις κατάφυτες πλαγιές του νησιού.


Μία βόλτα στην Καππαριά είναι αναζωογονητική και ακόμα περισσότερο η κατάληξη στο ζαχαροπλαστείο του Γιάννη Μπακέλα, με τα παραδοσιακά γλυκά της Ανδρου αλλά και τις περιζήτητες, μοντέρνας κοπής τούρτες. Ο νεαρός ζαχαροπλάστης, μαζί με τον καφετζή, τον φαναρτζή και τον διάσημο μελισσοκόμο δίνουν μια ξεχωριστή ζωντάνια στο χωριό. Μόνο ένα αρνητικό έχει η όμορφη Καππαριά: δεν βλέπει θάλασσα...
Από την Καππαριά συνεχίστε στο κεντρικό οδικό δίκτυο και, αφού περάσετε από την περιοχή της Ζαγοράς, φτάνετε στην περιοχή Σταυροπέδα. Από εδώ, διασταύρωση δεξιά οδηγεί στη Χώρα, ενώ ο δρόμος ευθεία συνεχίζει προς Μπατσί και Γαύριο.


Δύο ιδιαιτερότητες έχει η Ανδρος και αυτές τις οφείλει στον υδρόφιλο χαρακτήρα της. Η πρώτη έγκειται στον αριθμό των νερόμυλων, που ξεπερνούν ακόμα και τους ανεμόμυλους. Το Κατάστιχο Συνάξεως Εκτάκτων Πόρων του 1828 αναφέρει ότι σε όλη την Ανδρο υπήρχαν 133 νερόμυλοι. Η δεύτερη αφορά τους ταβλόμυλους, ένα μοναδικό είδος ανεμόμυλων που εμφανίζεται μόνο στην Ανδρο και επινοήθηκε με σαφείς επιρροές από τη λειτουργία των νερόμυλων. Στο Κόρθι και στη ρεματιά των Διποταμάτων διασώζονται 22 νερόμυλοι.
Το ρέμα κυλά σε δύσβατη, στενή, βαθιά και άγρια χαράδρα σπάνιου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Στα Διποτάματα οδηγεί χωματόδρομος ενώ υπάρχει και ένα παλιό καλντερίμι, που συνδέει με τη Χώρα τα χωριά Βουνί (Μέσα και Έξω), Κόχυλο και άλλους μικρότερους οικισμούς του δήμου.
Σήμερα, το καλοδιατηρημένο καλντερίμι ξεκινά από το Παραπόρτι της Χώρας και καταλήγει στον όρμο Κορθίου σε περίπου 3,5 ώρες. Είναι καλά σηματοδοτημένο και έχει το νούμερο 3. Ξεκινήστε τη διαδρομή ακολουθώντας το δρόμο προς το ωραιότατο χωριό Κοχύλου, παραδοσιακό χωριό ναυτικών με εντυπωσιακή θέα στο εύφορο Κόρθι, και κατευθυνθείτε προς το Επάνω Κάστρο (ή Κάστρο της Φανερωμένης), όπου και θα εντοπίσετε το σημάδι που θα σας οδηγήσει στη ρεματιά. Καθώς κατηφορίζετε το πλατύ πλακόστρωτο, το τοπίο γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακό. Ανοιχτή στην αρχή η ρεματιά, πλαισιώνεται από καλλιεργημένες ή ξεχασμένες αιμασιές (αναβαθμίδες), όσο όμως προχωρείς η βλάστηση με πικροδάφνες, σκίνα, μουριές, συκιές και αγριοβελανιδιές πυκνώνει και η κοιλάδα στενεύει, μέχρι που γίνεται άβατο φαράγγι. Από ψηλά βλέπετε τις βάθρες και τους μικρούς καταρράκτες που σχηματίζονται.


Συναντάτε τον πρώτο νερόμυλο, που βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση. Φτιαγμένος από σχιστόλιθο, διαθέτει ένα βοηθητικό κτίριο, μέσα στο οποίο διατηρείται ακόμα ένας παλιός ξυλόφουρνος. Καταλήγετε ψηλά στο ξωκλήσι της Κοίμησης της Θεοτόκου (Παναγία της Φανερωμένης) και στον απόκρημνο βράχο του Επάνω Κάστρου, της μεσαιωνικής καστροπολιτείας της Ανδρου.
Το κάστρο εθεωρείτο απόρθητο λόγω των ψηλών βράχων που το περιβάλλουν και του ισχυρού τείχους και μπορούσε να προστατεύσει περίπου 1.000 άτομα.
Η περιήγηση-ανάβαση στο κάστρο είναι μοναδική εμπειρία και προτείνεται ανεπιφύλακτα, ενώ η θέα προς το Αιγαίο είναι εντυπωσιακή και το τοπίο επιβλητικό. Από τον Κόχυλο, για τους πεζοπόρους, υπάρχει κατηφορικό λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί στον Όρμο Κορθίου. Στην περιοχή, μπορείτε να επισκεφτείτε και τα χωριά Έξω Βουνί, με πετρόχτιστα σπίτια και πυκνή βλάστηση, και Μέσα Βουνί, κοντά στο οποίο βρίσκεται και η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Αντωνίου, άλλοτε καθολικό γυναικείας μονής που λειτουργούσε στην περιοχή έως το 1659, καθώς και η περίφημη πηγή Πετρένια.

[ΠΛΑΤΩΝ]

Κατά τη διάρκεια της περιήγησης αξίζει να κάνετε στάση στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία του νησιού, στα μοναστήρια και τις εκκλησίες του, στα πυργόσπιτα και τους νερόμυλους. Αξίζει, επίσης, να ανακαλύψετε τα παλιά παραδοσιακά μονοπάτια και να ζήσετε μοναδικές εμπειρίες στην απαράμιλλη φύση της Άνδρου.


Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Άνδρου στεγάζεται από το 1981 σ' ένα λιτό κτήριο που κατασκευάστηκε με δωρεά του ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην πλατεία Καίρη και με σχέδια του αρχιτέκτονα Στάμου Παπαδάκη.
Έτσι το ενδιαφέρον παρελθόν και το συναρπαστικό παρόν των τεχνών βρήκαν το χώρο τους και το πιστό κοινό τους. Από τη μια πλευρά, το Αρχαιολογικό Μουσείο (τηλ. 22820-23664), με τον Ερμή της Ανδρου, αντίγραφο του αγάλματος του Πραξιτέλη, και τα ευρήματα από τον γεωμετρικό οικισμό της Ζαγοράς, αλλά και η Αρχαιολογική Συλλογή της Παλαιόπολης (τηλ. 22820-41985), που υπήρξε η πρωτεύουσα του νησιού για έξι αιώνες. Από την άλλη πλευρά, το εξαίρετο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (τηλ. 22820-22444, www.moca-andros.gr), που ιδρύθηκε χάρη στο φιλότεχνο ζευγάρι Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, μετέτρεψε την Ανδρο σε στέγη εξαίρετων καλλιτεχνών και εκθέσεων. Τη φετινή χρονιά, το μουσείο φιλοξενεί την έκθεση «Ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση», αφιερωμένη στον Isamu Noguchi (1904-1988), τον Αμερικανοϊάπωνα καλλιτέχνη που συνεισέφερε σημαντικά στη μοντέρνα γλυπτική και στο χώρο του design (από 27/6/2010 έως 26/9/2010). Επίσης, το Ιδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως (τηλ.22820-24598) θα παρουσιάσει το έργο του Ελληνα εικαστικού Κώστα Τσόκλη.


Πιο τυχερή από όλα τα Κυκλαδονήσια η Ανδρος, η Υδρούσα της αρχαιότητας, έχει πλούσιες βροχοπτώσεις όλο το χειμώνα. Ρέει άφθονο το νερό σε πηγές και μικρούς ποταμούς. Τοπία σπάνια, όπως οι υγρότοποι στη Βόρη, στα Γιάλια, στα Αχλα, στο Παραπόρτι της Χώρας, ο καταρράκτης της Πιθάρας, δυναμώνουν την έκπληξη του ανυποψίαστου ταξιδιώτη. Είναι δυνατό το νερό στην Ανδρο, πιο δυνατό από τον αέρα, και προσφέρει ενεργειακά αποθέματα στις προβιομηχανικές εξελίξεις του τόπου. Τα Διποτάματα στο Κόρθι και ο Μεγάλος Ποταμός στην Αμόλοχο συγκεντρώνουν τους περισσότερους μυλωνάδες. Νέα χωριά, όπως οι Φρουσαίοι και οι Στραπουργιές, συγκροτούνται για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Ακόμα και το μακαρονοποιείο των Εμπειρίκων, η εντυπωσιακή πολυώροφη Φάμπρικα στις Στενιές, με τη δύναμη του νερού λειτούργησε και με τη δύναμη του άλλου νερού, του θαλασσινού, ταξίδεψε τα προϊόντα της στον κόσμο.

Οι γκρίζες σχιστόπλακες του νησιού είναι άχρονες. Σαν την απαρχή της ζωής. Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει την ηλικία τους. Οχύρωσαν ολόκληρους οικισμούς, μετέτρεψαν τις άγονες πλαγιές σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, οριοθέτησαν ιδιοκτησίες. Οι αιμασιές ή πεζούλες στην ντοπιολαλιά, οι γνωστές αναβαθμίδες, έδωσαν ζωή στον τόπο και μετά έζησαν γενεές επί γενεών με τα πέτρινα αλώνια και τους λιθόκτιστους νερόμυλους. Και έγινε η πέτρα εργαλείο, δομικό υλικό και τέχνη στα χέρια του ντόπιου τεχνίτη. Κατασκευάστηκαν τα πυργόσπιτα και οι αγροικίες, διακοσμήθηκαν οι κρήνες και οι περιστεριώνες. Και ύστερα λιθοστρώθηκαν τα μονοπάτια και γύρω τους κάποιος τράβηξε λευκές γραμμές και τα οριοθέτησε, για να ξεχωρίζουν οι διαβάτες μέσα στη νύχτα τις κατηφοριές και τις σκάλες.


Δεν είναι μόνο για κολύμπι οι παραλίες της Ανδρου - είναι αξιοθέατα, δημιουργήματα της φύσης και του ανθρώπου. Στης Γριάς το Πήδημα (φωτογραφία), ο ψηλός μονόλιθος 15 μέτρων κρατά ζωντανό το θρύλο του: Οταν μια γριά, η οποία χρησιμοποιήθηκε μαζί με την έγκυο κόρη της για να ανοίξουν τις πύλες του Κάστρου της Φανερωμένης στους Τούρκους, πήδησε εδώ μετανιωμένη που πρόδωσε την πατρίδα της, το πεπρωμένο την απολίθωσε. Στα απομονωμένα Αχλα, το ποταμάκι με τα πλατάνια και το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στη μια άκρη και ο όμορφος φάρος της Γριάς στην άλλη, συνθέτουν ένα τοπίο ειδυλλιακό. Στη Βόρη, το ναυάγιο του τουρκικού πλοίου κάνει το τοπίο «βιομηχανικό». Στην Πλάκα, τα παλιά πέτρινα «σύρματα» για τις βάρκες ζωντανεύουν τις μνήμες των παλιών ψαράδων. Στον Αϊ-Γιάννη στις Κρεμμύδες και στην Αγία Μονή από την πλευρά του Κορθίου αλλά και στον Σελιενίτη κάτω από το φάρο της Φάσας, θα σκονιστείτε σε χωματόδρομους, όμως θα εξασφαλίσετε τη μοναξιά σας. Αν έχετε σκάφος, ανακαλύψτε τις θαλάσσιες σπηλιές που κρύβονται ανάμεσα στο Κόρθι και το Συνετί.
Στο Στιβάρι υπάρχουν μεγάλα βράχια, κατάλληλα για ηλιοθεραπεία, απ' όπου έχετε πρόσβαση στη θάλασσα. Η παραλία Ντελαβόγια είναι αμμώδης και πιο ομαλή.
Τέλος, στον όρμο της Αγίας Μαρίνας απολήγει ρεματιά με πολύ πράσινο. Εδώ η παραλία είναι όμορφη και υπάρχει ταβερνάκι πάνω στο κύμα. Καθώς όλη η περιοχή ''βλέπει'' προς τη δύση, προσφέρεται ιδιαίτερα για να θαυμάσει κανεός το ηλιοβασίλεμα. Από το Μπατσί, μπορείτε να προσεγγίσετε με βάρκα και τις απάνεμες παραλίες Πράσινη Άμμος και Κούτσι που βρίσκονται μετά τον όρμο της Αγίας Μαρίνας.


Η Άνδρος είναι το βορειότερο και δεύτερο σε έκταση νησί των Κυκλάδων μετά τη Νάξο. Βρίσκεται νοτιοανατολικά της Εύβοιας, στη νοητή ευθεία μεταξύ της Εύβοιας (από την οποία τη χωρίζουν τα 6 ναυτικά μίλια του στενού του Καφηρέα ή Κάβο Ντόρο) και της Τήνου (από την οποία τη χωρίζει το 1 ναυτικό μίλι του Στενού ή Αυλώνα). Η έκτασή της ανέρχεται σε 374 τ. χλμ. και το μήκος των ακτών της σε 177 χλμ.
Η Άνδρος, σε κοντινή απόσταση από την Αθήνα, προσφέρεται τόσο για αποδράσεις του σαββατοκύριακου όσο και για πολυήμερες διακοπές.
Στην Ανδρο θα μεταβείτε με συμβατικά ή ταχύπλοα πλοία από τη Ραφήνα (Λιμεναρχείο: τηλ. 22940-22300, 22940-28888). Λιμάνι προσέγγισης στο νησί είναι το Γαύριο. Υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια φεριμπότ (2-5 την ημέρα) που καλύπτουν την απόσταση των 37 ναυτικών μιλίων σε 1-2 ώρες, ανάλογα με τον τύπο του πλοίου.

ΔΙΑΜΟΝΗ
Η Άνδρος διαθέτει επαρκή αριθμό ξενοδοχείων, διαμερισμάτων, στούντιο και ενοικιαζόμενων δωματίων όλων των κατηγοριών, και οι υπηρεσίες που προσφέρονται είναι συνήθως καλές. Στο δήμο Υδρούσας βρίσκονται τα δύο πιο γνωστά τουριστικά θέρετρα της Άνδρου, το Γαύριο και το Μπατσί, στα οποία συγκεντρώνονται και τα περισσότερα καταλύματα του νησιού. Και η Χώρα της Άνδρου διαθέτει επίσης ικανοποιητικό αριθμό καταλυμάτων. Τέλος, στο δήμο Κορθίου, το λιγότερο τουριστικό δήμο του νησιού, που προσφέρεται για πιο ήσυχες διακοπές, υπάρχουν μικρότερα αλλά αξιοπρεπή καταλύματα. Στο νησί υπάρχει μόνο ένα κάμπινγκ, που βρίσκεται στο Γαύριο.


Blue Bay
Μπάτσι, τηλ. 22820-41150, www.blue-bay.gr
Στην παραλία Δελαβόγια, με εστιατόριο, μπαρ, πισίνα και ωραία θέα. Από 90€.


Ανερούσα
Μπάτσι, τηλ.22820-41044-5, www.aneroussabeach.gr
Απλά διακοσμημένα δωμάτια, με ρομαντικές πινελιές, θέα και ιδιαίτερο beach bar. Από 100€.


Anemos Studios
Μπάτσι, τηλ.22820-41287, www.anemos-studios-andros.gr
Ησυχα και απλά διακοσμημένα δωμάτια, με ή χωρίς κουζίνα, με ωραία θέα και πρωινό σερβιρισμένο δίπλα στην πισίνα. Από 40€.


Micra Anglia
Χώρα, τηλ.22820-22207, www.micra-anglia.gr
Σε εξαιρετικά ανακαινισμένο νεοκλασικό κτίριο, προσφέρει πολυτελή διαμονή σε ιδιαίτερα καλαίσθητα δωμάτια. Διαθέτει όμορφο χώρο εστιατορίου και καφέ. Από 120€.


Αρχοντικό Ελένη
Χώρα, τηλ.22820-22270, www.elenimansion.gr
Αναπαλαιωμένο νεοκλασικό του 19ου αιώνα, με όμορφη επίπλωση και κοσμοπολίτικο αέρα. Από 100€.


Paradise Hotel
Χώρα, τηλ.22820-22187-9, www.paradiseandros.gr
Ανακαινισμένο ξενοδοχείο με μοντέρνα αισθητική και μεγάλη αυλή με πισίνα. Για ησυχία προτιμήστε τα πίσω δωμάτια. Από 100€.


Μαινάδες
Χώρα, τηλ.6973-732335, www.andros-mainades.gr
Συγκρότημα με πέντε διώροφες κατοικίες και πέντε στούντιο, 10' από τη Χώρα. Εχει όμορφους κήπους και βεράντες.


Sofi's Suites
Χώρα, τηλ.22820-22724, 6944-222569
Δύο ήσυχες, καταπληκτικά διακοσμημένες και πλήρως εξοπλισμένες σουίτες 40 τ.μ., με όλα τα υλικά του πρωινού στη διάθεσή σας. Από 120€.


Αίγλη
Χώρα, τηλ.22820-22060, www.eglihotel.gr
Το πρώτο ξενοδοχείο της Χώρας ανακαινίστηκε με πλήρη σεβασμό στην παράδοση. Από 80€.


Πύργος Σαρέλη
Αηδόνια, τηλ.22820-61804, www.andros.gr/pyrgossareli
Στο ανακαινισμένο κτίριο του 1690 θα μείνετε σε ιδιαίτερα καλαίσθητα διαμερίσματα με πανοραμική θέα και απόλυτη ησυχία. Από 80€.


Nicolas
Αηδόνια, τηλ.22820-61595 & 62159, www.nicolas-andros.gr
Πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια με ανοιχτή θέα στον Ορμο του Κορθίου. Από 40€.

Αυγουστής
Κόρθι, τηλ.22820-61450, www.augustis.gr
Δέκα πλήρως εξοπλισμένα και όμορφα διακοσμημένα ολοκαίνουργια διαμερίσματα, που φιλοξενούν 2-5 άτομα. Υπάρχει επίσης δωμάτιο για άτομα με ειδικές ανάγκες. Από 60€.

ΦΑΓΗΤΟ
Εστιατόρια με ελληνική και διεθνή κουζόνα, ουζερί, ταβερνάκια πάνω στο κύμα για φρέσκο ψάρι ή στα ορεινά χωριά του νησιού για ντόπιες σπεσιαλιτέ θα βρείτε σε ολόκληρο το νησί, από την αρχόντισσα Χώρα μέχρι το τουριστικό Γαύριο και από το πολύβουο Μπατσί μέχρι τον πιο ήσυχο Όρμο Κορθίου.
• Στο Ανω Απροβάτου, στο Μπαλκόνι του Αιγαίου θα γευτείτε πιάτα με προϊόντα αποκλειστικά παραγωγής τους, φουρτάλια και… καταπληκτική θέα.
• Στον Ορμο Κορθίου επιλέξτε τη Λιθοδομή από το πρωί για καφέ αλλά και για σπιτικά φαγητά με μοντέρνες πινελιές από την κυρία Γίτσα. Επισκεφτείτε επίσης την κλασική πιτσαρία La Famillia και το Δίπορτο για μεζέδες.
• Στην Καππαριά θα βρείτε το καφενείο Το Στέκι της Χρύσας, όπου θα γευτείτε κόκορα κρασάτο και ποικιλία μεζέδων.
• Στον Ανω Φελλό περάστε από τον Κόσση, με κρέατα αποκλειστικά δικής του παραγωγής.
• Στο Μπατσί, μακριά από την πολυκοσμία της παραλίας, θα βρείτε την ταβέρνα του Σταμάτη, με μαγειρευτά και αστακομακαρονάδα, αλλά και το φροντισμένο Ο,τι καλό, με καλομαγειρεμένα πιάτα ημέρας.
• Στη Χώρα αναζητήστε την αυλή του εστιατορίου Με νου, με μοντέρνα κουζίνα και βραδιές αφιερωμένες σε διεθνή εδέσματα. Στα ατμοσφαιρικά Σκαλάκια θα απολαύσετε κόκορα κρασάτο και άλλα καλά μαγειρευτά. Στο παλιό λιμάνι, ο Νόνας είναι το στέκι των φίλων των καλών τεχνών και… των πιο φρέσκων ψαρομεζέδων. Στο Cabo del Mar, το διασημότερο εστιατόριο-μπαρ του νησιού, όσο προχωρεί η νύχτα, η μουσική δυναμώνει και ο μέσος όρος ηλικίας πέφτει... Στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Micra Anglia ο σεφ Γιάννης Τσιάπας μαγειρεύει μεσογειακή κουζίνα με τοπικά προϊόντα αλλά και ανδριώτικες σπεσιαλιτέ. Η λίστα κρασιών είναι ενημερωμένη με πολλές διεθνείς ετικέτες.
• Στην Υψηλού θα βρείτε την Ασημόλευκα, διάσημη για τα μαγειρευτά της, ό,τι λήγει σε «-κεφτέδες» και φουρτάλια με λουκάνικα παραγωγής του ιδιοκτήτη.
• Στα Λιβάδια, στη στροφή του κεντρικού δρόμου Χώρας-Κορθίου, οι Γεύσεις με Θέα προσφέρουν γευστικούς μεζέδες και καλομαγειρεμένα μαγειρευτά.
• Στις Στραπουργιές, η υπεραιωνόβια ταβέρνα Η Τερψιχόρη του Περτέση έχει εξειδίκευση στη φουρτάλια.

ΚΑΦΕ-ΜΠΑΡ
Στη Χώρα, θα βρείτε το ατμοσφαιρικό μπαρ Heaven, το μοντέρνο art cafe του Ιωάννη Κουμαριανού και τα κλασικά καφενεία του Πλάτανου και της Καλής Παρέας. Στον Πιτροφό περάστε από το art bar Απόρθητο, για τζαζ μουσικές σε ένα καταπράσινο περιβάλλον.

ΑΓΟΡΕΣ
Εύφορο νησί, με πολλά νερά, η Άνδρος έχει παράδοση στα γλυκά του κουταλιού και όχι μόνο. Στα ντόπια προϊόντα συγκαταλέγονται το λάδι, τα εσπεριδοειδή, τα χορταρικά (κάππαρη, κρίταμα), τα κρέατα και τα τυροκομικά.
Για τα παραδοσιακά γλυκά της Ανδρου επιλέξτε: στη Χώρα, το ζαχαροπλαστείο του Λάσκαρη για κουραμπιέδες και γλυκά του κουταλιού και τον Λυγίζο για αμυγδαλωτά και νουγκατίνα. Ποικίλα παραδοσιακά ντόπια προϊόντα θα βρείτε επίσης στο Παντοπωλείο και στη Ροδοζάχαρη. Καλτσούνια προμηθευτείτε από τον Τζιώτη, στον Ορμο Κορθίου. Τα ανδριώτικα τυριά με την επωνυμία του παλαιότερου Αντώνη Κολίτσα αλλά και των νεότερων Σταυρούλας Λούβαρη και Νίκου Ασούτη θα τα βρείτε σε καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα και σε σούπερ μάρκετ. Για παραδοσιακά λουκάνικα προτιμήστε το κρεοπωλείο του Ζαγοραίου στον Ορμο Κορθίου.

Δείτε επίσης

Λαογραφικό Μουσείο Συνετίου
Τηλ.22820-22831 (κ. Μαρία Γαρυφάλλου).
Ο Σύλλογος Φίλων του Λαογραφικού Μουσείου Συνετίου φροντίζει αυτή τη μικρή λαογραφική συλλογή, που στεγάζεται σε αίθουσα του δημοτικού σχολείου και αποτελείται από φωτογραφίες, κεντήματα, υφαντά, γεωργικά εργαλεία και αντικείμενα οικιακής χρήσης. Επίσης, υπάρχει αναπαράσταση του συνετιανού σπιτιού.
Μπορείτε να επισκεφτείτε και το Μουσείο Βυζαντινών Εικόνων και Εκκλησιαστικών Κειμηλίων (στεγάζεται στην εκκλησία των Αγίων Σαράντα στα Αηδόνια): τηλ.6942-636625 (κ. Νίνα Νητσόλα).

Χρήσιμα τηλέφωνα
Αστυνομία Χώρας: 22820-22300
Αστυνομία Κορθίου: 22820-61211
Κέντρο Υγείας Χώρας Ανδρου: 22820-22222
Λιμεναρχείο Γαυρίου: 22820-71213
Λιμεναρχείο Ραφήνας: 22940-22300, 22487, 28888

[Xouanita]

Πωπωωωω, πλούσιο το υλικό!!!

 click to show

Μη με παρεξηγησεις... καλός εισαι κι εσυ... αλλά η γυναικα σου πάλι δεν παίζεται στις φωτογραφιες! Ομορφαινει κι άλλο!!!
Βρε μηπως φταινε τα ταξίδια σε τόσο όμορφα μέρη?